Om fraude te voorkomen bij thuistentamens maakt de Radboud Universiteit gebruik van surveillancesoftware Proctorio. Dat loopt niet altijd lekker, blijkt uit cijfers van de universiteit.

In de laatste tentamenperiode van vorig collegejaar begon Spence van Asperdt (20), tweedejaars student Artificial Intelligence, met goede moed aan een van zijn tentamens. Ambitieus als hij is – hij hoopt op een cum laude-diploma – had hij zich goed voorbereid.

Vanwege de coronacrisis maakte hij het tentamen vanuit huis. Om ervoor te zorgen dat Van Asperdt en zijn medestudenten zich netjes aan de regels zouden houden, werd de toets afgenomen met behulp van anti-fraudesoftware van Proctorio. Halverwege de toets droeg de software hem op een zogenoemde deskscan te maken: een video van zijn bureau en kamer. De surveillant kan zo achteraf controleren of hij het tentamen wel alleen maakte, en zijn boek er niet bij hield.

Daar ging het mis. ‘Er stond geen startknop bij’, blikt Van Asperdt terug. ‘En ik kon daarna ook niet terug naar mijn toets. De deskscan pop-up was het enige op mijn scherm.’ Ook met hulp van de e-support was het probleem niet meteen op te lossen. De student verloor uiteindelijk 20 minuten en haalde een 1,3 voor het eerste deel van zijn toets. Van Asperdt kreeg extra tijd, maar voor het tweede deel van de toets. ‘Ik baalde als een stekker.’

Onderzoek

Van Asperdt is niet de enige die tegen problemen aanloopt bij het gebruik van Proctorio. Daarover klinken sinds de ingebruikname van de software wel vaker signalen. Uit een kwartaalrapportage van de universiteit blijkt hoe groot de problemen precies zijn.

Gemiddeld 7 procent van de studenten gebruikt tijdens toetsen in Cirrus, de software waarmee de Radboud Universiteit werkt, de chatfunctie, laat woordvoerder Martijn Gerritsen weten. Dat is een belangrijke indicatie, want de chatfunctie is bedoeld voor studenten met een vraag of probleem.

Maar die vragen gaan lang niet altijd over Proctorio, zegt Jeroen Kassenberg, procescoördinator digitaal toetsen ‘Studenten raadplegen de chat met al hun vragen of problemen. Soms krijgen we vragen over de toetsstof, dan kunnen we studenten alleen maar doorverwijzen, bijvoorbeeld naar de docent.’ Uit het onderzoek blijkt dat bijna een derde van alle chats wél over Proctorio gaan.

Systeemfout

Het komt bijvoorbeeld voor dat studenten hun tentamen niet kunnen afmaken. Door een systeemfout kan toegang tot het tentamen (tijdelijk) worden geblokkeerd. Het cijfer van studenten kan dan te laag uitvallen, of erger nog: ze zakken onterecht voor het tentamen. Studenten kunnen in zo’n geval naar de examencommissie stappen om bezwaar te maken.

‘We werken keihard om ervoor te zorgen dat de meeste problemen verholpen worden’

Volgens Kassenberg zijn dit soort problemen lang niet altijd de schuld van Proctorio. ‘Studenten zitten thuis met een eigen computer en internet. Daardoor hebben wij het verloop van de toets minder goed in de hand. Het besturingssysteem van een student kan niet goed werken met Proctorio, of het internet valt voor langere tijd weg. Dat veroorzaakt problemen.’

Soms lukt het de e-support niet om studenten op afstand te helpen, maar volgens Kassenberg gaat dat om een handjevol. ‘We werken keihard om ervoor te zorgen dat de meeste problemen verholpen worden.’

Geen optie

Voor student Spence van Asperdt liep het een beetje goed af: hij maakte het tweede deel van de toets een stuk beter en haalde het vak met een zes. Maar dit vond hij geen gerechtigheid. De student nam contact op met zijn docent met de vraag of hij kon deelnamen aan een herkansing, deze keer zónder Proctorio. De betreffende docent vertelde dat deze herkansing alleen bedoeld was voor studenten die om principiële redenen geen toets met Proctorio wilden maken. Van Asperdt had het tentamen al gemaakt, dus deze optie gold niet voor hem.

Hij besloot het daarbij te laten en niet naar de examencommissie te stappen. ‘Ik dacht dat dat zinloos zou zijn.’ Zijn cum laude-diploma is daarmee een klein beetje verder buiten bereik geraakt, maar hij geeft de hoop nog niet op. ‘Die ene zes, daar kan ik wel mee leven.’