Afgelopen vrijdag ging raket Stratos II, gebouwd door Delftse studenten, bij de tweede poging die week de lucht in. Hoe verging het de Nijmeegse telescoop aan boord? 

De tien meter lange raket bleef donderdag nog hardnekkig op de Spaanse bodem staan, maar vrijdagmiddag was de lancering succesvol. Met aan boord een in het Radboud Radio Lab gebouwde radiotelescoop, een prototype van de telescoop die Nijmeegse sterrenkundigen over een tijdje op de maan hopen te zetten. De Nijmeegse wetenschappers waren nieuwsgierig of hun instrument de lancering zou overleven en of de elektronica zou werken.

Vrijdag was al meteen duidelijk dat de telescoop de korte reis – de raket bleef 11 minuten in de lucht en bereikte een hoogte van 21 kilometer – had overleefd. ‘Het goede nieuws’, zegt Marc Klein Wolt, directeur van het Radboud Radio Lab,  ‘is dat we nu weten dat ons instrument de trillingen en de grote versnelling tijdens de lancering aan kan.’

Slecht nieuws
Het slechte nieuws werd vrijdagavond bekend, toen een van de techneuten ter plekke Wolt appte: ‘Ik heb niet zo’n goed bericht. We zijn een deel van de data verloren.’
De telescoop had de hele reis radiostraling moeten meten en dat op moeten slaan, maar: ‘Op een gegeven moment zien we dat dat opslaan van die data is mislukt’, zegt Klein Wolt. ‘Elektronisch is er iets mis gegaan. We hebben maar voor een deel van de lancering data.’ Wellicht dat er tijdens de lancering iets is gebeurd dat de elektronica van het Nijmeegse instrument heeft verstoord, oppert hij.

Heel jammer, zegt Klein Wolt. ‘Het was natuurlijk mooier geweest als we alle data hadden gekregen en zo hadden kunnen zien hoe het instrument zich tijdens de hele vlucht had gedragen. Aan de andere kant: dit is precies de reden waarom we meedoen aan dit soort testen. Je kunt niet alles nabootsen in een lab. Zo gaat dat in de ruimtevaart: je probeert iets, je past dingen aan. Het vallen en opstaan hoort erbij.’

De volgende keer dat de radiotelescoop mee gaat aan boord van een raket, zal het probleem van de haperende elektronica zijn opgelost, voorspelt Klein Wolt. ‘Deze ervaring brengt ons weer een stap dichter bij de maan.’ / Martine Zuidweg