Vanaf vandaag is Theo Engelen officieel de rector magnificus van de Radboud Universiteit. Tijdens de academische zitting in de St. Stevenskerk nam hij vanmiddag de ambtsketen over van voorganger Bas Kortmann. ‘Bas, ik had me geen slechtere voorganger kunnen wensen. Jouw niveau is nauwelijks te evenaren.’

De scheidend rector, Kortmann, trapte de middag af met een woord van afscheid. Het werd geen sneer naar de overheid of de toezichthoudende instellingen (‘Al geef ik toe dat ik een zekere aandrang voel’), maar een pleidooi voor wat Kortmann de scharrelstudent noemt. De universiteit moet niet alleen mikken op zo snel mogelijk afstuderende studenten (de plofstudent), maar studenten ook de tijd gunnen om naast hun opleiding andere dingen te doen (de scharrelstudent). ‘Dames en heren, een scharrelstudent ‘smaakt’ beter. Zijn houding verdient de voorkeur boven die van de fabrieksmatige plofstudent, ook als het scharrelen tot een wat langer verblijf aan de universiteit leidt.’

De daaropvolgende speech van Theo Engelen zat niet vol met toekomstplannen en concrete ideeën voor de universiteit. Die zijn tenslotte al opgeschreven in het Strategisch Plan, en worden bovendien vaak ingehaald door externe omstandigheden. Daarnaast, zo betoogt Engelen: ‘Plannen zijn goedkoop, het komt aan op daden.’ Wel haalde hij drie begrippen aan die hem als rector zullen typeren: vrijheid, vertrouwen en verbondenheid. ‘Universiteiten moet in vrijheid onderwijs kunnen geven en onderzoek kunnen doen. (…) Bestuurders moeten hun mensen het vertrouwen geven dat hen in staat stelt om vervolgens nieuwe inzichten tevoorschijn te laten komen.’ En idealiter gebeurt dit alles door wetenschappers die zich verbonden voelen aan de overkoepelende Radboud Universiteit. ‘United we stand, divived hebben we het een stuk moeilijker om de concurrentie met andere universiteiten aan te gaan.’

Traianuspenning
Kortmann was bij zijn afscheid als rector op de valreep nog goed voor twee nieuwtjes. Allereerst kreeg hij de Traianuspenning van de gemeente Nijmegen, omdat hij zich altijd heeft ingespannen voor de internationalisering van de RU, en daarmee indirect ook Nijmegen promootte. Daarnaast kondigde hij de komst van een informatiezuil in de Aula aan. Daarop komen de portretten van vijftig hoogleraren ‘die na de oorlog onze universiteit mede gemaakt hebben tot wat ze nu is’.

Bij de afsluitende borrel was Kortmann voor het eerst in zeven jaar weer ‘gewoon’ hoogleraar, en voormalig decaan Engelen zijn opvolger. ‘Bas, ik had me geen slechtere voorganger kunnen wensen. Jouw niveau is nauwelijks te evenaren’, zei hij daarover tijdens zijn speech. / Tim van Ham