Studenten die meedoen aan de Ramadan moeten nog twee weken doorzetten. Drie leden van de Moslim Studentenvereniging vertellen hoe zij de vastenmaand beleven. ‘Mijn geloof komt op de eerste plaats. Dat tentamen haal ik later wel.’

Sümer Şen (22) studeert filosofie en islamstudies.

‘Tijdens de Ramadan neemt de fysieke wil het op tegen de mentale wil. Je wilt eten en drinken, maar toch doe je het niet. Je lichaam wil één ding, maar je hebt een andere wil die je gelijkstelt aan de wil van God.’

‘Elkaar opzoeken is een vaste gewoonte tijdens de Ramadan. Daardoor voel je een soort van geborgenheid: ik sta er niet alleen voor. Ik zoek meer toenadering met andere mensen en ga bewuster nadenken over mijn omgeving. In de Koran wordt naar dat bewustzijn verwezen.’

‘De honger is niet lastig, de vermoeidheid wel’

‘Op de universiteit ben ik soms een beetje suf, maar ik kan wel gedurende langere tijd een boek lezen of iets bestuderen. Als ik langer op de campus blijf heb ik het idee dat de tijd sneller gaat. Tegen etenstijd ben ik alweer bij mijn ouders in Venlo. Mijn moeder staat erop dat we enige tijd voor de iftar (de maaltijd na zonsondergang, red.) al aan tafel gaan en onszelf confronteren met het eten zodat we reflecteren op het vasten.’

‘Tijdens het vasten kom ik niet in de Refter, maar het is niet zo dat ik plekken schuw omdat ik niet tegen de honger kan. Om mijn wil nog sterker te maken, zoek ik soms zelfs plaatsen op waar mensen eten. Ik heb het vasten nog nooit voortijdig verbroken. De honger is niet lastig, de vermoeidheid wel. Ik kan nu geen banaan eten die mij energie geeft, maar ik weet dat God mij ondersteunt op geestelijk vlak. Die ondersteuning weegt zwaarder dan de fysieke.’

‘Vorig jaar had ik examens tijdens de Ramadan, maar dat had geen negatieve invloed op mijn resultaten. Het dilemma tussen goede punten halen en het vasten verbreken speelt natuurlijk wel. Een tentamen niet halen is lastig, maar als je een dag niet vast, stel je God teleur. De tevredenheid van de schepper weegt voor mij zwaarder door dan een onvoldoende.’

Yasmine* (22) volgt een master bedrijfskunde.

‘Ik kijk ieder jaar opnieuw uit naar de Ramadan. Het is een periode waarin je dichter bij je geloof en bij God komt. Tijdens de rest van het jaar ben je druk met studeren of werken.’

‘Wie al vaker heeft gevast, krijgt niet gauw honger. Ik heb nooit gehoord dat iemand is overleden door deel te nemen aan de Ramadan. Integendeel zelfs: het is gezond om je lichaam een soort detox te geven. Soms heb ik wel dorst, maar vooral de vermoeidheid is lastig. Zodra ik thuis ben, kook ik samen met mijn moeder voor mijn vader en mijn broertjes. Rond half tien gaan we aan tafel. Samen eten is erg belangrijk tijdens de Ramadan. Af en toe komen andere familieleden of vrienden op bezoek.’

‘Ik vind het altijd zonde als mensen de Ramadan verbreken omdat ze moeten studeren’

‘Voor mij is de Ramadan nooit een belemmering geweest om te studeren of tentamens te maken. Ik haal er mijn kracht uit. Mijn geloof komt op de eerste plaats. Natuurlijk is het niet leuk om een tentamen niet te halen, maar het jaar daarop heb je een nieuwe kans.’

‘Ik vind het altijd zonde als mensen de Ramadan verbreken omdat ze moeten studeren. Als je je routine een beetje aanpast, dan lukt het wel om je tentamens te halen. Alleen als ik ziek ben, zou ik stoppen met de Ramadan: ze hoort de gezondheid niet in gevaar te brengen.’

*Om privacyredenen werd de achternaam weggelaten.

Mariam Baghdady (24) volgt een master medische biologie.

‘De Ramadan is voor mij een herstart. Je bidt meer, gaat meer naar de moskee en denkt meer na over waarom je doet wat je doet. Tijdens een studie of een stage raakt dat soms op de achtergrond. Sporten doe ik wel tijdens de Ramadan, winkelen niet: in plaats daarvan lees ik wat meer in de Koran.’

‘Momenteel loop ik stage in het Radboudumc: ik werk van negen tot vijf à zes uur. Daarna ga ik naar huis om te koken. Meestal lig ik pas om één uur in bed. Rond drie uur sta ik op voor het ontbijt en het ochtendgebed, om vier uur ga ik opnieuw slapen. De collega’s op de stage vragen soms of ik mee ga lunchen. Dan loop ik wel mee naar het restaurant, maar zelf lunch ik niet. Ik vind het niet erg om andere mensen te zien eten.’

‘Een keer heb ik het vasten onderbroken. Dat was geen succes’

‘Studeren of vasten? Voor mij is dat geen dilemma. Met een goede planning kan ik alle tentamens halen. Er zijn wel vrienden die voor de zekerheid de vasten onderbreken om tentamens te halen, maar iedereen moet dat voor zichzelf bepalen.’

‘Twee of drie jaar geleden heb ik de vasten één dag onderbroken, omdat ik tentamens had. Dat was geen succes: het studeren lukte minder goed dan op andere dagen. Tijdens de Ramadan kan je je beter focussen. Hoe dat komt? Je moet niet continu nadenken over wat je wil eten of koken (lacht).’

‘De Ramadan dient ook om meer tijd door te brengen met familie, maar die van mij woont in Keulen. Op kamers mis je dat Ramadangevoel wel een beetje. Dus zoeken de gelovige studenten elkaar elke dag op om samen de iftar te houden.’

‘Veel mensen noemen de Ramadan ongezond, maar dat klopt niet. Er zijn voldoende studies die aantonen dat vasten goed is voor je lichaam. Het is een vorm van zelfdiscipline. Wij zijn gewend om iets te eten als we een beetje honger hebben. Tijdens de Ramadan leer je opnieuw wat het is om honger te hebben.’