De Radboud Universiteit gaat mogelijk een onafhankelijke ombudsman aanstellen om toekomstige conflicten op te lossen. Op verzoek van het college van bestuur onderzoekt de Ondernemingsraad op dit moment de mogelijkheden.

Het idee van een ombudsman aan de Radboud Universiteit ontstond eind vorig jaar, tijdens het Landelijk Overleg Voorzitters Universitaire Medezeggenschapsorganen (LOVUM). Daar hoorde de Nijmeegse delegatie de positieve verhalen van universiteiten waar al wel een ombudsman aan het werk is. De Ondernemingsraad (OR) legde het idee voor aan het collegebestuur, dat openstaat voor het initiatief. De OR onderzoekt nu of een ombudsman iets toevoegt aan de huidige regelingen en vertrouwenspersonen die de universiteit kent.

‘Een ombudsman heeft toegang tot alle gegevens’

Voor Paul Herfs, ombudsman van Universiteit Utrecht en auteur van het Handboek ombudsman personeel hoger onderwijs, staat dat buiten kijf. ‘Als het doorgaat, dan is dat een felicitatie waard. Als je het mij vraagt zou iedere universiteit een ombudsman moeten hebben.’

De Radboud Universiteit heeft nu verschillende vertrouwenspersonen in dienst – voor kwesties over wetenschappelijke integriteit, ongewenst gedrag of klokkenluiders. Ook daar kunnen studenten en medewerkers terecht met hun problemen. Wat is het verschil?

Toegang
‘Een ombudsman is echt onafhankelijk en heeft doorgaans alleen het college van bestuur boven zich’, aldus Herfs. ‘Hij kan volstrekt vrij opereren, heeft toegang tot alle gegevens van een universiteit en hij kan met iedereen praten. Voor een vertrouwenspersoon geldt dat doorgaans niet.’

Daarnaast staat een ombudsman altijd tussen de partijen van een conflict in. Waar een vertrouwenspersoon de klager probeert te helpen, blijft een ombudsman aan een universiteit altijd onpartijdig. ‘Stel dat twee naaste medewerkers ruzie met elkaar hebben en er samen niet uitkomen’, zegt Herfs. ‘Dan zal een ombudsman het probleem verkennen, de belangen afwegen en een advies uitbrengen waar beide partijen zich in kunnen vinden. Maar een ombudsman is geen rechter die zelf beslissingen neemt – alles gaat in overleg.’

Een ombudsman staat vaak aan het ‘einde van de escalatieladder’, volgens Herfs. De volgende stap in een conflict is een juridische procedure. Als een ombudsman dat weet te voorkomen, dan bespaart dat de universiteit een hoop frustratie, reputatieschade en – uiteraard – geld.