Wat kan de universiteit doen om stress en eenzaamheid onder studenten te verminderen? Daar wordt al een jaar over nagedacht. Een aantal maatregelen staat nu op papier, maar de studentenraad vindt ze niet concreet genoeg.

De indruk hebben dat je ontzettend goed moet presteren, kan leiden tot stress. Studenten die het afgelopen jaar in focusgroepen mee dachten over hoe het welzijn te verbeteren, stellen: ‘Op de universiteit is een cultuur waarbij de nadruk ligt op excellentie.’ Een van hun adviezen is dan ook te zorgen voor een beter evenwicht tussen prestaties en welbevinden op de campus.

Excelleren

Die conclusie staat te lezen in een overzicht van alle acties die op de universiteit inmiddels zijn bedacht om stress en eenzaamheid te verminderen. Sinds vorig jaar uit een grootschalige enquête bleek dat meer dan de helft van de studenten gestrest is en een op de vier zich weleens alleen voelt, wordt op allerlei niveaus nagedacht over een gezonder klimaat. Het advies ‘beter evenwicht’ wordt door het college van bestuur meegenomen in het formuleren van een nieuwe onderwijsvisie en moet straks doorklinken in het Strategisch Plan 2020-2025. Studenten die willen excelleren, krijgen daar nog altijd de ruimte voor, maar het moet niet de norm worden.

‘Een andere suggestie van de studenten was dat er niet alleen multidisciplinaire programma’s moeten komen voor excellente studenten, maar juist voor iedereen’, zegt Carla van Wely, hoofd afdeling studentenbegeleiding en betrokken bij de rapportage. ‘Je ziet dat de Honours Academy die beweging al heeft ingezet. Het gaat erom dat alle studenten hun eigen talenten kunnen inzetten.’

Studenten gaven aan het gevoel te hebben ‘een nummer te zijn’

De studenten die nadachten over verbeteringen, gaven ook aan het gevoel te hebben ‘een nummer te zijn’. Oplossing: kleinschaliger onderwijsvormen en bijvoorbeeld naambordjes aanschaffen. Tijdens de introductie moeten mentoren meer oog hebben voor de sfeer in de groep en hun uiterste best doen iedereen erbij te betrekken. Mentoren blijven het eerste jaar in contact staan met hun ‘kinderen’ en worden erop getraind hen door te verwijzen naar studieadviseurs of psychologen als ze denken dat er iets aan de hand is. Nieuwe internationale studenten, voor wie het gevaar te vereenzamen nog meer op de loer ligt, krijgen tijdens de introductie standaard een cursus over studeren in Nijmegen zodat ze weten welke voorzieningen er zijn.

Afremmen

Tot zover de concrete actiepunten. Veel andere maatregelen in het overzicht blijven bij ‘voornemens’. De Universitaire Studentenraad (USR) vindt dat teleurstellend en is van mening dat het afgelopen jaar al veel meer had kunnen gebeuren om het welzijn te verbeteren. ‘In de verbeteracties missen wij bovendien concrete actiepunten die faculteiten kunnen oppakken om stressklachten onder studenten te verminderen’, zegt Anne Kurstjens namens de raad.

Van Wely geeft weerwoord: ‘We streven naar een meer persoonlijke universiteit waar je met meer plezier kunt studeren. We willen ook meer bewustwording creëren, zodat stress en eenzaamheid bespreekbaar worden, bijvoorbeeld door de Week of Wellbeing in oktober. Maar je hebt nu eenmaal een norm van studiepunten waar studenten aan moeten voldoen, die kunnen wij niet wegnemen.’

Wat studiebegeleiders en psychologen volgens haar wél kunnen doen, is studenten afremmen. ‘Als wij merken dat een student echt lijdt onder stress, zal ons advies vaker zijn: “neem een time-out, want dit gaat niet goed”.’ Van Wely zegt dat een cultuuromslag niet van vandaag op morgen gerealiseerd is. Eind april spraken tachtig studieadviseurs, onderwijsdirecteuren en andere begeleiders over hoe ze studenten in de toekomst beter kunnen ondersteunen. ‘Het is voor het eerst dat er een Radboudbrede visie op studentbegeleiding geformuleerd wordt. Het helpt als iedereen welzijn als zijn of haar verantwoordelijkheid ziet – studenten dus ook.’ Zulke initiatieven zullen volgens haar op termijn vruchten afwerpen.

Ontmoetingsplekken

De USR ziet ook graag op de korte termijn (meer) dingen veranderen: ‘Een van de opgenomen acties is dat er wordt gekeken naar meer kleinschalige ontmoetingsplekken. Maar hoe studenten elkaar precies kunnen ontmoeten, is nog een probleem zonder oplossing.’

Inmiddels heeft de USR met de dienst Studentenzaken afgesproken na de zomer met een team studenten en medewerkers verder te gaan. ‘Ook met verbeteracties die nu naar onze mening nog niet geformuleerd zijn. Zo geloven wij erin dat studenten binnen een jaar iets merken van de inspanningen van de universiteit en onszelf om het welzijn te verbeteren.’