Universiteit wil vlieggedrag wetenschappers indammen
Regelmatig stappen wetenschappers van de Radboud Universiteit nog op het vliegtuig naar Parijs of Londen. Dat moet anders: de universiteit wil plannen maken om het aantal vliegreizen van haar medewerkers terug te dringen.
Momenteel onderzoekt de Radboud Green Office het vlieggedrag van medewerkers van de universiteit. Concrete cijfers over het aantal vliegbewegingen zijn nog niet beschikbaar, maar nu al blijkt dat wetenschappers frequent naar Berlijn, Hamburg, Parijs, Londen en München vliegen: steden waar je in acht uur of minder met de trein kunt komen. ‘We willen de dialoog op gang brengen of vliegen naar deze steden wel nodig is’, aldus Green Office coördinator Thijmen Sietsma.
‘Het onderwerp speelt op veel universiteiten’, zegt Sietsma. ‘In Leiden en Utrecht zijn ze op dit moment bijvoorbeeld hun vliegbewegingen aan het inventariseren.’
Zuid-Amerika
Op een congres in Gent raakte Sietsma onder de indruk van het vliegbeleid van de Universiteit Gent. De Belgische universiteit besloot een half jaar geleden om geen vliegtickets meer te vergoeden voor bestemmingen die binnen zes uur per bus of trein te bereiken zijn. Wie met het vliegtuig wil reizen naar bestemmingen waar je met de bus of trein acht uur over doet, heeft voortaan de toestemming van het afdelingshoofd nodig. Ook compenseert de UGent de CO2-uitstoot van overige vliegreizen door milieuprojecten te financieren.
Sietsma: ‘We gebruiken het Gentse model als uitgangspunt van onze gesprekken, maar het is nog niet duidelijk of we het integraal aan de Radboud Universiteit willen overnemen.’
‘Mijn hoop is dat mensen meer nadenken voor ze het vliegtuig instappen’
De Green Office-coördinator benadrukt dat het niet de bedoeling is om vliegreizen voortaan te verbieden. ‘Internationale contacten zijn heel erg belangrijk voor wetenschappers. Dat staat op gespannen voet met de wens van de universiteit om de ecologische voetafdruk te verkleinen. Daar willen we op een goede manier mee omgaan.’
Daarom wil Sietsma in de eerste plaats bewustwording creëren rond het vliegen. ‘Vliegen heeft gewoon een gigantische impact op het milieu’, zegt hij. ‘Het is iets waar je relatief gemakkelijk zelf invloed op kunt uitoefenen. Mijn hoop is dat mensen meer nadenken voor ze het vliegtuig instappen. Is dat congres in Zuid-Amerika echt nodig of kan je ook naar een congres dichter bij huis?’
Studieverenigingen
Niet enkel medewerkers, ook studenten moeten mee in het nieuwe beleid. Sietsma: ‘Het lijkt me mooi dat we als universiteit één vliegbeleid hebben dat zowel voor medewerkers als voor studieverenigingen geldt.’
Daarom organiseert de Green Office in het voorjaar enkele dialoogsessies. Hoe die debatten er inhoudelijk zullen uitzien en wie er precies komt spreken, is nog niet duidelijk. ‘Het doel van de sessies is het gesprek met betrokkenen aangaan over hoe we als universiteit om willen gaan met zakelijke vliegreizen’, aldus Sietsma.
Lotte Jensen schreef op 16 januari 2019 om 11:01
Een uitstekend idee, maar problematisch is dat treinreizen relatief duur zijn. Ik was voor een enkele reis (!) naar Londen onlangs 290 euro kwijt. Voor medewerkers met een klein onderzoeksbudget is het vooralsnog te verleidelijk om het vliegtuig te nemen, omdat anders het reisbudget te snel opraakt.
Ellen Veringa schreef op 16 januari 2019 om 13:36
Een standaard retour naar Londen kost afhankelijk van dag en tijdstip rond de 200,-. Natuurlijk kun je kiezen voor meer luxe en dan betaal je meer. De trein is een goed alternatief en je ontloopt de drukte op vliegvelden en extra kosten voor bagage.
Ellen schreef op 16 januari 2019 om 13:48
Ik weet niet hoe het bij de RU zit, maar bij het Radboudumc kan het aantal reizen flink gereduceerd worden als er eindelijk eens goede faciliteiten zouden komen voor teleconferenties/videoconferenties.
Johan Oosterman schreef op 16 januari 2019 om 22:28
Heel goed plan. Binnen Europa kan er heel veel per trein als je er tijd voor uittrekt, bijtijds boekt en soms ook meer betaalt (maar vroeg boeken scheelt enorm). Afgelopen jaren bezocht ik zo Wenen, Londen en Berlijn verschillende keren, Darmstadt, Konstanz, Rostock. Voor Kopenhagen ben ik een aantal jaren geleden heen gevlogen (enkele reizen per vliegtuig kunnen ook erg duur zijn) om op de terugweg per trein Hamburg en Berlijn aan te doen.
Ook buiten Europa is het goed heel kritisch te kijken wat je wel en niet wilt. En als je dan toch een conferentie in Boston of Chicago bezoekt, deze te combineren met zoveel mogelijk andere bezoeken en contacten. Dat verrijkt de reis inhoudelijk en maakt dat ik me in elk geval minder bezwaard voel. Volgens mij moeten we vooral ook elkaars ervaringen delen. Daar kunnen we van leren!
Hans Spaans schreef op 17 januari 2019 om 17:25
Heel goed om dit aan te kaarten. De vliegtax van Rutte III is een lachertje, bovendien wordt dit pas over vele “nachtvluchtjes slapen” ingevoerd. Ik ben blij dat ik niet zo’n baan heb dat ik voor die moeilijke keuze gesteld wordt. Ik kan me voorstellen dat het een financieel dilemma is voor medewerkers die verre reizen “moeten” maken. Als consument probeer ik zelf het goede voorbeeld geven door zo weinig mogelijk of zelfs helemaal niet (en zeker niet zo spotgoedkoop) te vliegen. Mijn vliegvakantiegeschiedenis is sinds 1985 op een hand te tellen en ik krijg er steeds minder zin in als je weet hoeveel fijn stof-uitstoot een vliegreis kost. Laten we dit nou eens als topprioriteit op de politieke agenda zetten en in Europees verband regelen: Treinreizen op korte afstanden goedkoper maken dan vliegen. En eindelijk accijns op kerosine. Sterkte gewenst voor al die mensen die het milieu een warm hart toedragen, maar die wel al die nuttige milieu-congressen, in al die “verre landen” willen bijwonen, het blijft een duivels dilemma. Ik zou zeggen: “Rutte III maak je motto ‘vertrouwen’ nou eens eindelijk waar.