Het conflict tussen de Nederlandse universiteiten en de wetenschappelijke uitgever Elsevier loopt steeds hoger op. Wetenschappers met een functie bij een van de duizenden Elseviertijdschriften is gevraagd die neer te leggen.

Universiteitenvereniging VSNU en Elsevier worden het maar niets eens over het open access-beleid van de uitgever. Universiteiten willen dat alle wetenschappelijke publicaties voor iedereen gratis te lezen zijn, maar Elsevier zou daar niet aan willen meewerken.

Uit een verklaring van de universiteitenvereniging blijkt dat de onderhandelingen op dit moment muurvast zitten. De VSNU houdt er rekening mee dat een nieuw akkoord er niet inzit, wat in het uiterste geval betekent dat Nederlandse wetenschappers vanaf 2016 geen Elseviertijdschriften meer kunnen lezen.

Hakken in het zand
Dus wordt de druk verder opgevoerd. Wie redacteur of hoofdredacteur is van een tijdschrift wordt gevraagd de hakken in het zand te zetten en ‘een punt te maken’ van het beleid van de uitgeverij. ‘Mocht dit drukmiddel niet werken’, zegt VSNU-onderhandelaar en collegevoorzitter van de Radboud Universiteit Gerard Meijer vandaag in NRC, ‘dan kunnen we aan wetenschappers vragen ook geen artikelen meer te reviewen voor Elsevier en uiteindelijk niet meer te publiceren in Elseviertijdschriften’.

Met andere uitgevers is het wel gelukt nieuwe afspraken te maken om open acces te bevorderen, benadrukken de universiteiten. In november werd een akkoord bereikt met uitgeverij Springer, en vandaag meldt de VSNU dat wetenschappers hun artikelen open access kunnen publiceren in honderden tijdschriften van uitgeverij SAGE.

De VSNU maakt namens alle Nederlandse universiteiten afspraken met wetenschappelijke uitgevers over de abonnementsgelden van wetenschappelijke tijdschriften: de zogeheten ‘Big-Deal onderhandelingen’. Daardoor kunnen studenten en docenten via de universiteiten veel wetenschappelijke artikelen gratis lezen.
Uitgeverij Elsevier kon nog niet reageren. / HOP, Petra Vissers