Wageningse wetenschappers kregen een vragenlijst van de Amerikaanse Geologische Dienst. De lijn van de regering-Trump is er duidelijk in te herkennen. Universiteitenvereniging UNL adviseert onderzoekers dringend de vragenlijst niet in te vullen.

– Werkt uw organisatie samen met groeperingen die gelieerd zijn aan communistische, socialistische of totalitaire partijen, of met enige andere partij die anti-Amerikaanse opvattingen aanhangt? (ja/nee)

– Kunt u bevestigen dat dit geen klimaat- of milieurechtproject is of dat het zulke elementen bevat? (ja/nee)

– Neemt dit onderzoeksproject gepaste maatregelen om vrouwen te beschermen en te verdedigen tegen de gender-ideologie? (ja/nee)

Kippenvel

Het zijn drie van de 36 vragen die twee Wageningse wetenschappers begin maart in hun mailbox aantroffen, meldde dagblad NRC vorige week. Ze werken samen met het Amerikaanse geologische instituut USGS in een project dat met satellieten de toestand van bossen monitort. De dienst had hun de vragenlijst gestuurd in opdracht van de Amerikaanse overheid.

“Van sommige vragen krijg je echt kippenvel”, reageert een van de twee onderzoekers in universiteitsblad Resource, dat de vragenlijst online zette.

Vrije wetenschapsbeoefening

Wageningen waarschuwde de andere universiteiten. Ook daar kregen medewerkers het advies om de vragenlijst niet in te vullen. Universiteitenvereniging UNL houdt het in de gaten, maar heeft nog niet gehoord dat andere wetenschappers de vragenlijst ook hebben ontvangen. Voorzitter Caspar van den Berg noemt de vragenlijst ’tekenend voor het verslechterende klimaat voor vrije wetenschapsbeoefening in de VS’.

Er zijn nog geen gevallen bekend van Nijmeegse onderzoekers die een dergelijke brief hebben ontvangen, meldt decaan Sijbrand de Jong van de Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica aan Vox. De Jong heeft alle onderzoekers gemaild met de mededeling hem te melden wanneer ze een dergelijke brief ontvangen en deze niet te tekenen.

Taalgebruik

President Trump wil miljarden bezuinigen op onderzoek naar onder meer klimaat, gender, gezondheid en milieu. Onderzoeksaanvragen worden doorgelicht op ‘problematisch taalgebruik’ rond diversiteit, gelijkheid en inclusiviteit.

In wetenschapsprogramma Focus noemt KNAW-president Marileen Dogterom het ‘bijna niet te bevatten in welk tempo in de VS het wetenschapsbeleid wordt afgebroken’. Anja Schreijer, medisch directeur van het Nederlandse Pandemic & Disaster Preparedness Center merkt dat haar Amerikaanse collega’s bang zijn om vrijuit te praten. ‘Dat kan alleen in het weekend via privé-telefoons. Ze zijn bang om hun baan of financiering te verliezen.’