‘Rot op, nazi's!’ Die woorden luidden afgelopen introductie een confrontatie op de universiteitscampus vol rake klappen in. Antifa-actievoerders raakten in gevecht met de conservatieve, rechts-nationalistische studentenvereniging GNSV. De eerder opgepakte demonstranten zijn vandaag vrijgesproken.

‘Dit is fantastisch!’, klinkt het in de Arnhemse rechtbank. Met een lach op het gezicht omhelzen de twee actievoerders elkaar. Hun opluchting is duidelijk merkbaar.

De twee hebben zojuist te horen gekregen dat de politierechter hen vrijspreekt van openlijk geweld tijdens de introductiemarkt van de Radboud Universiteit. Zes actievoerders van Antifa – een beweging die strijdt tegen fascisme en rechtsextremisme – protesteerden die dag, georganiseerd via Telegram, tegen de komst van de rechts-nationalistische studentenvereniging GNSV. Die zegt zich in te zetten ‘voor de nationalistische zaak’ en streeft ‘naar het samensmelten van Nederland en Vlaanderen’. Op de markt had de vereniging een kraampje.

Hoofdwond en blauw oog

Bij een simpel protest bleef het niet. Er vielen rake klappen. Met een hoofdwond en blauw oog keerden de GNSV-leden later die dag terug op de introductiemarkt. Daar werden zij ontvangen door meer actievoerders, die leuzen tegen de vereniging scandeerden. Agenten pakten drie mensen op. Eén was al snel vrij, een 39-jarige Nijmegenaar en 19-jarige man uit Oegstgeest een dag later. Zij moesten zich donderdag verantwoorden. Duidelijk is dat ook zij geweld gebruikten.

Maar: wie begon? Volgens de demonstranten was dit de GNSV.

‘Bij aankomst heb ik gezegd: ‘rot op, nazi’s’. Ik kreeg meteen een klap tegen de zijkant van mijn hoofd van een van hen’, zei de 39-jarige Nijmegenaar donderdag tegen de rechter over het incident. ‘Hij bleef slaan en ik zat in een situatie waarvan ik niet wist hoe ik eruit moest komen. Ik sloeg terug, en stopte toen hij niet meer sloeg.’ Hij zou naar eigen zeggen ‘in een nekklem zijn gelegd’, waar hij zich ‘uit moest wurgen’.

Ook de 19-jarige zegt dat het de GNSV was die begon. Dat zijzelf ook geweld gebruikten, zou volgens de advocaat van de twee zijn geweest uit noodweer. Om zich te verdedigen dus.

Verklaringen lopen uiteen

Dit alles staat haaks op verklaringen die GNSV-leden, die aangifte deden, aflegden. Volgens de studenten wilden de demonstranten spullen stelen van hun kraampje en werden zij fysiek toen ze er wat van zeiden.

De officier van justitie eiste dat de demonstranten 200 euro schadevergoeding zouden betalen, en pleitte voor taakstraffen. Zelfs al zou iemand van de GNSV zijn begonnen, wat volgens hem onwaarschijnlijk is, zouden de twee actievoerders volgens de officier van justitie ‘bewust de confrontatie hebben opgezocht’. Ook hadden de demonstranten ‘op andere manieren weg kunnen gaan’. ‘Dit is echt ontoelaatbaar, vooral op zo’n dag dat studenten samenkomen om vreedzaam kennis te maken met hun nieuwe universiteit’, aldus de officier.

Maar de rechter spreekt hen vrij. Want, zo zegt zij, lezingen erover lopen verschrikkelijk uiteen vanuit beide kanten. ‘Ook lezingen van objectieve getuigen verschillen, die weten het eigenlijk ook niet. Dat alle personen met het geweld mee hebben gedaan, kan ik vaststellen. Niet hoe er überhaupt begonnen is, wie begon, en of het de bedoeling was geweld te gaan gebruiken.’

Het Openbaar Ministerie kan de komende twee weken nog in beroep gaan.

Dit is een bewerkte versie van een artikel van Mitchel Suijkerbuijk, dat eerder verscheen in De Gelderlander.