Nederland stemt vandaag over het associatieverdrag van de EU met Oekraïne. Met zo’n 40 procent is de opkomst onder Radboudstudenten weliswaar niet massaal te noemen, maar de uitslag van onze exitpoll is glashelder: driekwart is vóór.

Een bescheiden hoekje in de Refter doet dienst als stemlokaal. Druk is het er niet. Stemmen is simpel; identiteitsbewijs op zak, stempas binnen handbereik. ‘Komt u maar. Uw stemvel, alstublieft, hoor.’ Vakje rood, plicht voldaan – binnen een minuut is het gepiept. Zelfs tijdens het middaguur, wanneer de mensa stampvol zit, vormt zich geen rij voor het loket.

Opkomstpoll: bovengemiddelde opkomst
Toch lijkt de opkomst op de Radboud Universiteit, in vergelijking met landelijke peilingen, vrij hoog. Vox maakt een rondje over de campus – langs De Refter, de Grotiuskantine, het Huygensgebouw en de Medische faculteit – en vraagt in totaal honderd studenten (25 op iedere locatie) of zij stemmen vandaag. Van hen antwoorden 41 bevestigend, 12 twijfelen nog en de resterende groep, 47 man, blijft thuis.

De facultaire verschillen vallen op. Zo zijn Grotiusbezoekers de twijfel voorbij en het gros van hen, 68 procent, gaat naar de stembus. Politicologe Nicole Bossenbroek bijvoorbeeld, die de situatie in Oekraïne goed kent. ‘Ik ben er laatst geweest en merk dat bedrijven het lastig vinden handel te voeren met Europa. Het is daarom goed dat er een associatieverdrag komt.’

Veel FNWI-studenten dubben nog. Zo ook biologe Juul van Leersum (21), die niet achter het referendum staat. ‘Je moet nogal wat lezen om een goede keuze te kunnen maken.  Heb je dat associatieverdrag weleens gezien? Dat telt zo’n duizend kantjes [323 zonder bijlagen, red.], die natuurlijk niemand leest. We weten er te weinig van, en toch moeten we er wat over zeggen.’ Juul is een zogeheten strategische stemmer: dreigt de gevreesde kiesdrempel vanavond gehaald te worden, dan trekt ze een sprintje om alsnog haar stem uit te brengen.

Op de medische faculteit zit de stemming er niet echt in: daar is de opkomst bijzonder laag. Hier scoren vooral praktische bezwaren hoog. Stempas vergeten, te moe, te druk. Ook geneeskundestudent Bob de Wilt (22) stemt niet. Hij neemt het woord ‘onzinnig’ in de mond. De Phocasser besteedt zijn dag dan ook liever aan andere zaken. ‘Dat referendum? Een vreemde constructie vind ik het en ik heb niet de tijd genomen me in het onderwerp te verdiepen.’

Exitpoll: enorm overwicht ‘Kamp Voor’
Naast haar rondje langs kantines turfde Vox in De Refter het aantal ‘Ja’ en ‘Nee’-stemmers. De exitpoll levert een duidelijk beeld op: maar liefst 73 van de honderd ondervraagden stemmen vóór – tegenover 23 tegen. Eén van die tegenstemmers is Amerikanistiekstudent Frank Kruijsbeek. ‘Stemmen wij tegen, dan zou de EU daarnaar moeten handelen. Of dat gebeurt? Geen idee. Ik zie het referendum als een test van de democratische werking in de EU.’

Vier laatste studenten stemmen blanco, zoals scheikundige Frank: ‘In principe ben ik vóór referenda – maar niet over dit onderwerp. Ik stem vanwege plichtsbesef’. Twee Vlaamse uitwisselingsstudenten die zich ophouden in de Aesculaaf en vanwege hun Belgische identiteit niet stemmen mogen, sluiten zich daarbij aan. Van de lakse houding van hun medestudenten moeten ze weinig hebben. ‘Hoezo, niet stemmen? In Vlaanderen heb je al die stemloketten niet – daar moet je helemaal naar het Raadhuis. Toch doen we dat: stemmen hóórt.’ / Paul van den Broek, Gijs Swennen, Linda van der Pol