‘Voldoende kansen voor UHD om promotierecht te bemachtigen’
Vorige maand hield wiskundedocent Arne Smeets een vurig pleidooi voor het toekennen van het promotierecht aan alle universitair (hoofd-)docenten. Nijmeegse hoofddocenten hebben al voldoende mogelijkheden om het ‘ius promovendi’ te bemachtigen, reageert rector Han van Krieken.
Er wordt door universiteiten nogal verschillend omgesprongen met het verlenen van het recht om promovendi te begeleiden, toonde De Jonge Akademie vorige maand aan. Aan de Universiteit van Amsterdam is het bijvoorbeeld voor universitair docenten (UD’s) mogelijk het ‘ius promovendi’ te bemachtigen, terwijl dat recht aan de Radboud Universiteit alleen voorbehouden is aan universitair hoofddocenten (UHD’s).
Wiskundedocent en Jonge Akademie-lid Arne Smeets riep de Radboud Universiteit naar aanleiding van de vergelijking op tot ‘een forse demarrage’. Volgens Smeets zou het een signaal van formaat zijn om alle universitair (hoofd)docenten het recht te geven om te promoveren.
‘Het komt erop neer dat je een goede onderzoeker en begeleider moet zijn om het promotierecht te krijgen’
Rector Han van Krieken is het niet met hem eens. ‘Als ik aansluit bij de wielermetafoor van Arne Smeets stel ik vast dat het seizoen van de voorjaarsklassiekers nog maar net is begonnen met bovendien goede kansen voor UHD’s van onze universiteit.’
Reële eisen
Bij het verlenen van het promotierecht houdt de Radboud Universiteit zich aan de criteria die universiteitenvereniging VSNU heeft opgesteld. Volgens Van Krieken zijn die fair. ‘Deze criteria zijn relatief eenvoudig en overzichtelijk. In de basis komt het erop neer dat je een goede onderzoeker en een goede begeleider moet zijn om het promotierecht te krijgen. Die eisen vind ik reëel.’
17 hoofddocenten
Sinds de invoering van het ius promovendi in oktober 2017 zijn 17 hoofddocenten het promotierecht verleend. Zeven van hen werken aan het Radboudumc, zes aan de Faculteit Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica. Bij de managementwetenschappen mogen twee hoofddocenten promovendi begeleiden, aan de letteren- en sociale faculteit één.
Het onderzoek van De Jonge Akademie toont echter aan dat er nogal anders wordt omgesprongen met de VSNU-richtlijnen. Immers: wanneer ben je een goede onderzoeker? Van Krieken: ‘Bijvoorbeeld met aansprekende en goed geciteerde publicaties in het vakgebied, door het verwerven van vooraanstaande grants of doordat je bent opgenomen in een bevorderingstraject tot hoogleraar.’
En de tweede eis dan, het zijn van een goede begeleider: wanneer wordt daaraan voldaan? ‘Als een hoofddocent bijvoorbeeld in het buitenland al succesvol promotor is geweest, of in Nederland een aantal keer succesvol copromotor.’
Maar dat daar ruimte ligt voor interpretatie, en dus ander beleid, erkent Van Krieken. ‘Dat vind ik onwenselijk. Daar komen we ongetwijfeld over te spreken als de resultaten van de zojuist gestarte evaluatie onder de Nederlandse universiteiten bekend zijn.’
Teleurstelling
Dat Arne Smeets’ oproep voorlopig onbeantwoord blijft, leidt tot teleurstelling bij de wiskundedocent. ‘Ik had gehoopt dat de rector inhoudelijk op mijn argumenten zou reageren. De voorwaarden van het college van decanen zijn overdreven streng.’
Smeets haalt de situaties aan van drie U(H)D’s met prestigieuze ERC grants die op dit moment nog niet in aanmerking komen. ‘Voor hen zou het promotierecht een evidentie moeten zijn – net als voor zoveel anderen. Ik neem aan dat deze onderzoekers het niet fijn zullen vinden om te horen dat ze dan blijkbaar ófwel geen goede onderzoeker, ófwel geen goede begeleider worden gevonden.’
Pieter schreef op 4 april 2019 om 00:42
Samengevat heeft het voorbije anderhalf jaar nog geen 10% van de UHD’s aan de Radboud Universiteit het ius promovendi gekregen… Als meer dan 90% van de UHD’s blijkbaar niét aan de eisen voldoet, dan klinkt de uitspraak dat de eisen “reëel” zijn mij nogal hol in de oren.
Aan de UvA krijgen UHD’s standaard het promotierecht. Dat lijkt me een minimum.
Lena schreef op 4 april 2019 om 16:14
Graag corrigeer ik het beeld dat in bovenstaande reactie van de UvA wordt geschetst: het is niet het geval dat aan de UvA UHDs standaard het promotierecht zouden verkrijgen.
Arne Smeets schreef op 4 april 2019 om 18:29
Wat ik er van begrijp is het volgende:
(1) Aan de UvA krijgen álle UHD’s wel degelijk formeel het ius promovendi, zoals bepaald werd in artikel 1 van de interne regeling van het College voor Promoties, te vinden op
https://www.uva.nl/binaries/content/assets/uva/nl/onderzoek/promoveren/procedure/regeling-verruiming-ius-promovendi-college-voor-promoties-01112017.pdf
(2) Of een UHD dan ook effectief als promotor wordt aangeduid, wordt per proefschrift bekeken, case-by-case. Als een UHD promotor wil zijn voor een bepaalde promovendus, dan kan hij/zij daartoe voorgedragen worden door de decaan. Voor een UHD2 geldt dan als extra voorwaarde dat hij/zij minstens twee keer succesvol copromotor moet zijn geweest. Voor een UHD1 daarentegen wordt die voorwaarde niét gesteld. Dat is in elk geval zoals ik de regels interpreteer (corrigeer me maar als ik het fout begrijp).
________
________
Ze laten het aan de UvA volgens mij afhangen van de specifieke omstandigheden per promotie. Gaat het om een promovendus gefinancierd op ‘eigen’ ERC- of NWO-middelen van de UHD, en neemt de UHD de volledige regie over de promotie in handen? Dan neem ik aan dat de UHD de promotor wordt, dat lijkt me maar logisch. Deze regeling lijkt me in elk geval ruimhartiger dan wat we aan de RU doen. Het zou boeiend zijn de UvA-statistiekjes te kennen, om te kunnen inschatten wat hun regeling in de praktijk betekent.
________
________
Aan de UvA is er in het verleden overigens een rijk debat gevoerd over de regeling, zie
https://sites.google.com/site/uvaiuspromovendi/
en de (uitstekende!!) open brief op die pagina. Ik snap eerlijk gezegd niet waarom we zoveel tijd en moeite steken in het bedenken van allerlei ingewikkelde regelingen voor (een zeer kleine groep) UHD’s, die vooral veel frustraties genereren. Ik onderschrijf elk woord uit die open brief: het ius promovendi komt alle UD’s en alle UHD’s toe.
Arne Smeets schreef op 4 april 2019 om 19:35
Zie ook de volgende tabel van De Jonge Akademie (pagina 2):
https://dejongeakademie.nl/shared/resources/documents/Meerflexibiliteitenuniformiteitgewenstinimplementatieiuspromovendi.pdf