Na jaren van geld uitgeven, moet de Radboud Universiteit weer fors bezuinigen. Hoe gaan de faculteiten daarmee om? Als ze ergens weten hoe het is om te moeten bezuinigen, is het bij de Faculteit der Managementwetenschappen. Op financieel vlak is de faculteit weer op de rit, maar afdelingen betalen daarvoor een hoge prijs. Zij zien veel collega’s vertrekken.

Nadat er vorig jaar plotseling een miljoenentekort aan de horizon opdoemde, voerde de Faculteit der Managementwetenschappen een pakket crisismaatregelen in. Nu, ruim een jaar later, zijn die maatregelen nog grotendeels van kracht in het Elinor Ostromgebouw. Dat betekent onder andere dat vertrekkende medewerkers, uitzonderingen daargelaten, niet worden vervangen en dat er weinig mogelijkheden zijn voor externe inhuur of congresbezoek.

Dat regime heeft het gewenste effect, blijkt uit de begroting van de faculteit voor 2025. ‘De prognoses zijn gunstig’, zegt decaan Saskia Lavrijssen. ‘We mochten dit jaar 6 miljoen euro verlies lijden, maar we hebben al 1 miljoen extra bespaard.’ Net als alle andere faculteiten moeten de managementwetenschappen in 2027 quitte spelen, tot die tijd mogen ze nog beperkte verliezen draaien.

Uitstroom

Het bezuinigen heeft wel een prijs: de managementfaculteit moet het met steeds minder personeel doen. Begon de faculteit het kalenderjaar 2024 nog met 437 voltijdskrachten, eind 2025 zal daar nog maar 360 fte van over zijn, is de verwachting van de faculteit zelf. Dat is een inkrimping van bijna 20 procent in twee jaar tijd.

De krimp komt deels door pensioneringen en door promovendi die klaar zijn, maar er zijn ook extra medewerkers uitgestroomd. ‘Sommige mensen zijn naar andere universiteiten gegaan, anderen eerder met pensioen’, zegt Lavrijssen. Omdat dit financieel zijn vruchten afwerpt, stelt het bestuur sommige afdelingen weer in staat om student-assistenten in te huren.

Volgend jaar laat de faculteit de teugels nog iets verder vieren en krijgen afdelingen iets meer ruimte om gaten in hun personeelsbestand te dichten. Ook worden de beperkingen voor reizen en congresbezoek opgeheven. Hiervoor zijn weer budgetten per afdeling beschikbaar.

Want de werkdruk onder het personeel is hoog, geeft directeur bedrijfsvoering Jolle Landman toe. ‘Het wisselt natuurlijk per afdeling, maar we zitten wel op een grens. Als er te veel mensen binnen een bepaald specialisme weggaan, moeten we daar gericht op zoek naar vervanging.’

Dubbel geraakt

Een welkome verlichting waren de gelden uit de sectorplannen geweest. Hoewel het kabinet de reeds beklonken sectorplannen ongemoeid laat, waren nog niet alle sectoren aan de beurt geweest. Die van economie en bedrijfskunde bijvoorbeeld nog niet – en daar gaat nu een streep doorheen. Lavrijssen: ‘Dat scheelt al gauw de structurele financiering van drie of vier universitair docenten.’

Volgens Landman wordt de faculteit daarom dubbel geraakt door de kabinetsplannen. De minister bezuinigt immers ook door geen nieuwe starters- en stimuleringsbeurzen meer uit te delen. ‘Daarvan hadden we er vijftien per jaar’, zegt Landman.

Hoge studielast

Feit is dat de faculteit zal moeten blijven doordraaien met minder docenten. Of dat kan zonder de kwaliteit van onderwijs aan te tasten? Lavrijssen blijft daarover optimistisch: ‘We hebben een vrij hoge studielast en toetsdruk. Dat levert ook werkdruk op voor docenten. Kan dat niet minder? We gaan onze onderwijsprogramma’s herzien en zullen keuzes moeten maken. Niet alle vakken en specialisaties zijn even populair. Ook stimuleren we medewerkers om binnen en buiten de faculteit meer met elkaar samen te werken. Zo kunnen we slimmer omgaan met onderwijscapaciteit en tegelijkertijd de aantrekkelijkheid van ons onderwijsaanbod verbeteren.’

‘Gelukkig zijn medewerkers van faculteit heel ondernemend’

Daarnaast gaat de tijd die wetenschappers aan hun onderwijs besteden omhoog ten koste van hun onderzoekstijd. ‘We waren op weg naar een 50/50-balans’, zegt Lavrijssen, ‘maar dat kunnen we nu niet financieren. We hanteren daarom 60/40.’

Willen wetenschappers meer tijd kunnen besteden aan hun onderzoek, dan zullen ze daarvoor dus externe financieringsbronnen moeten vinden. ‘Gelukkig zijn mensen hier heel ondernemend. We willen bijvoorbeeld meer samenwerken met partners uit de regio.’

Personeelsenquête

Waar het bestuur nog optimisme predikt, oordeelt de Facultaire Gezamenlijke Vergadering (FGV) snoeihard over de impact van de bezuinigingen. Nu al krijgt de medezeggenschap signalen van een teruglopende kwaliteit van onderwijs, staat te lezen in een reactie van de medezeggenschap op de begroting van de faculteit. “De volle omvang van het probleem zal in het lopende collegejaar merkbaar worden, als blijkt dat het onderwijsaanbod is verschraald en dat docenten minder tijd hebben voor begeleiding van studenten.”

De FGV wijst op zorgwekkende resultaten van de personeelsenquête, die aantonen dat de werksfeer slechter is geworden en de werkdruk hoger. De faculteit is volgens de FGV een minder aantrekkelijke werkgever geworden, waarmee de verbeterde financiële situatie een “een gitzwarte rand” krijgt.

De medezeggenschappers pleiten er bij hun bestuur voor om een eerlijk en realistisch toekomstplan op te stellen voor de toekomst, dat de problematiek van de bezuinigingen onderkent. Concreet willen de studenten en medewerkers bijvoorbeeld met het bestuur in gesprek over de vraag of de pijn van de bezuinigingen eerlijk wordt verdeeld over de verschillende afdelingen.

Overigens spreekt de FGV wel haar waardering uit voor het bestuur over de wijze waarop de groep wordt betrokken bij de besluitvorming. De vertrouwenscrisis die vorig jaar ontstond tussen bestuur en medezeggenschap, lijkt daarmee te zijn afgewend.