VOX 20 JAAR | Vox diende de afgelopen twintig jaar als een opleidingsinstituut voor talloze jonge journalisten en studenten met journalistieke ambities. Veel van hen vervolgden hun loopbaan in de mediawereld en kwamen op spraakmakende posities terecht.

Wat hebben de woordvoerder van de Universiteit van Utrecht, de winnaar van de Talenttegel 2017, de hoofdredacteur van De Geldgids, een redacteur van Trouw en een redacteur van het NRC met elkaar gemeen? Het antwoord: Vox diende als een springplank voor hun carrière. Vijf oud-medewerkers van het jubilerende Nijmeegse universiteitsblad vertellen over hun ervaringen.

Zijn eerste geschreven artikel. Timo Nijssen (25), tegenwoordig freelance journalist bij de techredactie van De Volkskrant, weet het nog goed. Hij begint te lachen als hij erover praat. ‘Ik was 19 jaar en zat in het tweede jaar van mijn studie Amerikanistiek. Ik had wel wat ervaring met schrijven, maar nog nooit journalistieke verhalen gemaakt. Ik had hard gewerkt aan mijn eerste stuk, maar kreeg bij het inleveren van de redactie te horen ik helemaal opnieuw kon beginnen. Alles kon zo de prullenbak in.’

Harde leerschool

Vox was een harde leerschool dus. Maar je hoort Nijssen er niet over klagen. 3,5 jaar nadat hij balend een nieuw stuk zat te pennen, wint hij namelijk de Talenttegel. De prestigieuze prijs krijgt hij voor een verhaal dat hij voor De Volkskrant schrijft over flesjes water water die uit China worden geïmporteerd en in Nederland voor een lagere prijs worden verkocht dan daar. Van onwetende student naar prijswinnaar: zo snel kan het gaan dus.

Fouten maken, dat hoort erbij. Bij Vox is daar ruimte voor, weet ook Patricia Veldhuis, hoofdredacteur van 2002 tot 2007. Veldhuis is redacteur onderwijs bij NRC en was de afgelopen jaren chef van verschillende redacties bij diezelfde krant. ‘Als redactie moet je soms streng zijn’, vertelt ze. ‘Een cliché, maar waar: als een artikel niet goed is, dan is het simpelweg niet goed. Soms moet je dan op de inhoud hard zijn, zolang je maar zacht bent op de persoon. Dat laatste is mij bij Vox volgens mij altijd wel gelukt: ik heb met veel verschillende studenten gewerkt en de sfeer op de redactie was altijd goed.’

‘Ik heb de hele dag over de campus gerend in een apenpak’

Ook Maarten van Gestel (25) begint gelijk over de sfeer, wanneer hij het over Vox heeft. Van Gestel kwam als student Filosofie bij Vox binnen en werkt tegenwoordig als redacteur bij Trouw. ‘Ik heb ooit in een gorillapak de Vox staan uitdelen op de campus.’ Hij begint hardop te lachen. ‘Geen idee hoe we daarop kwamen, ik weet alleen dat er een aap op de voorkant van het magazine stond. Ik heb de hele dag enthousiast over de campus gerend in dat pak, en bijbehorende apengeluiden gemaakt. Ik vond het echt fantastisch om te doen, maar volgens mij heeft de rest van de redactie vooral gelachen om wat ik deed.’

‘Het klinkt misschien als een grappige anekdote’, vervolgt hij. ‘Maar die absurde actie was het perfecte voorbeeld van buiten de lijntjes denken om iets interessanter of leuker te maken. Dat probeer ik tegenwoordig nog steeds te doen bij mijn artikelen. Alleen trek ik daar geen apenpak meer voor aan.’

Magazine

Het waren niet alleen beginnende journalisten voor wie Vox een belangrijke stap bleek in hun carrière. Reinout van der Heijden had al de nodige jaren ervaring toen hij in 2001 bij Vox aantrad als hoofdredacteur. ‘Ik had al gewerkt als financieel journalist en was een paar jaar correspondent in Rusland, maar ik wilde wat anders gaan doen. Zo kwam ik bij Vox uit. Ik had vóór die tijd nog nooit een magazine gemaakt.’

‘Ik had nog nooit een magazine gemaakt, maar merkte al snel dat het leuk was om te doen’

‘Ik merkte al snel dat het leuk was om te doen: een magazine kent meer diepgang dan een krant. Na Vox ben ik aan de slag gegaan als hoofdredacteur van De Geldgids, het magazine van de Consumentenbond. Dat was een goede keuze: ik doe het inmiddels al 18 jaar met veel plezier.’

In het magazine van Vox, en tegenwoordig vooral op de website, wordt geschreven over de ‘wereld van de universiteit’. En dat is een bijzondere volgens Maarten Post. Post werkte rond de eeuwwisseling enkele jaren als redacteur bij Vox en haar voorloper KUNieuws. Daarna schreef hij een aantal jaren in Nepal als freelancer, werkte hij voor de Telegraaf en als woordvoerder bij de de gemeente Arnhem. Sinds 2017 is hij terug in de wereld van de universiteit, als woordvoerder van de Utrecht University.

Zelfde doelen nastreven

‘In mijn jaren in Nepal en bij de gemeente heb ik aan veel gave projecten meegewerkt en veel bijzondere mensen mogen spreken’, vertelt Post. ‘Toch bevalt het me goed om weer terug te zijn op de universiteit. Wat ik zowel bij het schrijven als in mijn huidige baan merk, is dat er eigenlijk altijd wel wat opmerkelijks gebeurt op de universiteit: wetenschappelijke ontdekkingen, studenten die in actie komen of grote gebeurtenissen in de maatschappij waar wij als universiteit op moeten reageren. Dat kan ook haast niet anders, met al die slimme, maar ook eigenwijze mensen die er rondlopen. Dat zorgt voor de nodige afwisseling en maakt het werk interessant.’

‘Wat dat betreft heb ik het gevoel dat ik in mijn huidige functie als woordvoerder dezelfde doelen nastreef als bij Vox destijds. Als er iets niet goed gaat op de universiteit, zoek ik dat namelijk uit. Natuurlijk willen we een probleem altijd het liefst snel zelf oplossen en vervolgens laten zien wat er wél goed is gegaan en wat er beter kan – transparantie is belangrijk. Maar het gaat ook om het verhaal dat je erbij vertelt.’

Schrijven over de universiteit, en dan vooral over de politiek binnen de campus, kan een hele uitdaging zijn, vindt Post. ‘Denk aan wat er in faculteitsraden besproken wordt. Er zijn genoeg betrokken studenten en medewerkers die daarover willen lezen, maar je moet er als journalist wel voor zorgen dat je het interessant brengt, anders wordt het voor de lezer een ver van je bed show.’

Dieet van poedermixen

Ook Nijssen geeft gelijk toe dat hem in de eerste maanden niet altijd even gemakkelijk af ging. ‘Ik merkte wel dat ik met de tijd steeds beter werd in het vak. Ik begon met slechts mijn journalistieke ambitie, maar al snel had ik goed door waar een verhaal in zit en hoe je dat op de beste manier overbrengt aan de lezer.’

‘Een van mijn meest spraakmakende stukken bij Vox ging over een dieet van poedermixen dat ik een week lang volgde’, gaat Nijssen verder. ‘Participatiejournalistiek vind nog steeds erg interessant. Zo heb ik laatst voor een artikel gekeken of het mogelijk is om online te werken zonder gebruik te maken van de grote techbedrijven. Ik heb het een paar dagen geprobeerd, maar ik kan je vertellen dat het praktisch onmogelijk is. Op die manier geef je de afhankelijkheid van techgiganten goed weer aan de hand van ervaringen.’

Piemels en wijsheden

Van Gestel vertelt eenzelfde verhaal. ‘Ik heb bij Vox vooral geleerd om na te denken hoe bepaalde zaken die heel normaal lijken, een artikel kunnen worden. Zo heb ik ooit geschreven over alle leuzen en tekeningen die in de liften van de Erasmustoren waren geklad. Het ging eigenlijk over ‘piemels en wijsheden’ waar honderden studenten iedere dag naar keken. Door er vanuit een creatieve manier mee aan de slag te gaan, bleek iets wat heel gewoon leek, ineens een verhaal te zijn.’ In zijn huidige werk bij Trouw kijkt hij nog steeds met die blik naar de wereld om hem heen.

‘Ik weet hoe journalisten werken en prik soms makkelijk door bepaalde vragen heen’

Ook Post heeft als woordvoerder nog dagelijks veel aan de dingen die hij leerde bij Vox. ‘Ik ben blij dat ik uit ervaring weet hoe journalisten werken. Ik prik soms makkelijk door bepaalde vragen heen, omdat ik weet waar ze naartoe willen. Een journalist die integer werkt, help ik met liefde en plezier aan een uitgebreid en transparant antwoord. Het is belangrijk dat journalisten kritisch zijn in hun stukken, ook als ze voor een universiteitsblad werken.’

Ook vandaag de dag lopen er veel van die kritische studenten met journalistieke ambities rond op de redactie van Vox. Daar zitten ongetwijfeld toekomstige redacteuren, woordvoerders of zelfs prijswinnaars tussen. Of dat zo is, zal de tijd leren. Over nog eens twintig jaar, als Vox veertig jaar bestaat, zullen het ongetwijfeld hun verhalen zijn die worden opgetekend.