In de rubriek What the FAQ zoekt Vox antwoorden op vragen die je altijd al hebt willen stellen. In deze eerste aflevering de vraag van rechtenstudent Stephan van Bakel. Hij wil weten waarom er in hemelsnaam nog geen goed katermedicijn is.

Er zijn tegenwoordig medicijnen voor de meest ingewikkelde ziektes en andere ongemakken. Maar het meest voorkomende kwaaltje op een gemiddelde campus – een hardnekkige kater – blijft ongeneesbaar. Hoe komt dat toch? Een flinke drinkmarathon levert op twee manieren een kater op, aldus Frans Russel, hoofd farmacologie en toxicologie aan het Radboudumc. En voor beide manieren is een medicijn onmogelijk.

‘Allereerst is er de uitdroging. Eén van de effecten van alcohol is dat het de hormoonafgifte remt, en dat zorgt ervoor dat de urineproductie in de nieren toeneemt. Hoeveel glazen bier je ook drinkt, het netto vochtverlies in het lichaam zal altijd groter zijn.’ En het is deze uitdroging die verantwoordelijk is voor die post-zuipfestijn hoofdpijn. ‘Onze hersenen zelf kunnen geen pijnprikkels afgeven, maar het hersenvlies is juist enorm gevoelig. Door uitdroging kan dat wat krimpen – zo is althans de theorie – en dat zorgt voor hoofdpijn.’

De hoofdpijn wordt dus indirect veroorzaakt door een dalende hormoonproductie. Kan die dan niet kunstmatig op peil worden gehouden? ‘Dat is bijzonder ingewikkeld. Als dat al zou werken, dan moet je dat hormoon via een injectienaald toedienen. En dan zul je dus met een aangesloten infuus de kroeg in moeten.’

Voor de beruchte misselijkheid the day after the night before is een andere boosdoener aan te wijzen: het stofje aceetaldehyde. ‘Dit komt vrij als het lichaam de alcohol afbreekt. Het is heel giftig, vandaar ook de braakneigingen en de misselijkheid na een avond veel drinken. Dit stofje dient als waarschuwingssignaal, het geeft aan dat het lichaam vergiftigd is. Daar is niets aan te doen. In theorie is het mogelijk om de aanmaak van enzymen die alcohol afbreken te remmen waardoor er dus ook geen aceetaldehyde vrijkomt. Probleem is alleen dat je dan van één biertje al dronken bent, en blijft.’

Een kater is volgens Russel dan ook nooit helemaal te voorkomen. ‘Drink tijdens en na het stappen veel water, dat scheelt wel wat. Heel veel meer kun je niet doen.’ /Tim van Ham