Esma Baycan is politiek filosoof en onderzoeker aan de universiteit van Leuven. Wat ze ook is: Turk. Daarom is ze vanmiddag te gast bij het Actualiteitencollege van het Soeterbeeck Programma en Vox over de demonstraties in Turkije. Wat is er aan de hand in Turkije? Esma Baycan, politiek filosoof en onderzoeker aan de KU Leuven, legt het uit. ‘Terwijl de vraag of het Taksimpark moest wijken voor een winkelcentrum nog bij de rechter lag, werd de sloop van het park al ingezet. Wat begon als een vreedzame demonstratie eindigde in veel gewonden en zelfs drie doden.’ De politie gebruikte volgens Baycan buitenproportioneel veel geweld om de demonstranten te verwijderen. De doden waren twee demonstranten en een agent. In het Actualiteitencollege van het Soeterbeeck Programma en Vox gaat Baycan vanmiddag in op de verontwaardiging die volgde in Turkije. De nationale nieuwszenders zwegen, maar het nieuws werd evenwel bekend via social media. ‘Het ging ineens niet meer om het park, maar om het besef dat de AK-partij kennelijk alle regels zomaar aan zijn laars konden lappen,’ vertelt Baycan. ‘Die arrogantie en koppigheid van de partij is onaanvaardbaar. De boodschap is eigenlijk: als je niet op de AK-partij stemt, hoor je er niet bij.’

Maar de AK-partij is nu al jaren aan de macht in Turkije. Waar komt de woede bij het volk opeens vandaan? ‘De laatste tijd voerde de partij meerdere regels in die veel mensen tegen de borst stuitten, zoals een alcoholverbod in de nacht en een kusverbod. De ademruimte is weg. Mensen voelen zich niet meer vrij om hun leven te leiden zoals zij willen.’ Onder meer in Brussel werden naar aanleiding van de situatie in Turkije meerdere demonstraties gehouden. ‘Ik voelde me haast schuldig dat ik mijn mening mocht uiten, terwijl mijn landgenoten in Turkije daarvoor gestraft worden.’ De demonstranten vormen geen homogene groep volgens Baycan. ‘Het zijn nationalisten, kemalisten, seculiere moslims; allemaal komen ze in opstand tegen de onderdrukking. Mijn zusje demonstreert ook mee, net als heel veel studenten. Ik ben bezorgd om haar, want zij zit in Ankara. Alle internationale ogen zijn gericht op Instanbul, waardoor het er daar nog relatief rustig aan toe gaat. Vooral in de kleinere plaatsen waar ook demonstraties zijn, is niet duidelijk hoe bruut de politie daar optreedt tegen de bevolking.’ De politiek filosofe hoop dat de demonstraties leiden tot politieke vernieuwing. ‘Politieke vernieuwing waarbij de partijen die nu demonstreren één sterke politieke oppositiepartij vormen. Een partij die als standpunt heeft dat iedere burger gelijke rechten heeft. Deze demonstraties laten zien dat partijen met verschillende achtergronden kunnen samenwerken, hopelijk zetten ze dat voort in de politiek.’ / Jolene Meijerink Het Actualiteitencollege is vanmiddag om 12.45 uur in de hal van het Erasmusgebouw. Toegang is gratis