Naaktfoto's die zonder toestemming verspreid worden via whatsapp of andere sociale media; het is aan de orde van de dag. De slechtste reactie die je hierop als omstander kunt geven is: 'stuur dan ook geen naaktfoto's', stelt promovenda Marijke Naezer. In de NPO3-documentaire Mag ik je tieten zien? vertelt ze vanavond waarom.

‘Stuur dan ook geen naaktfoto’s.’ Dat is een veelgehoorde reactie als jongeren slachtoffer worden van het ongewenst doorsturen van pikante plaatjes. Slachtoffers worden uitgelachen en ‘dom’ genoemd. Een meisje wordt al snel weggezet als slet (slut-shaming). Promovenda bij Gender and Diversity Studies Marijke Naezer doet er alles aan om deze cultuur te veranderen:  jongeren (en volwassenen) die zoiets overkomt, zouden juist hulp en erkenning moeten krijgen, vindt zij. Om die reden is ze vanavond te zien in de documentaire Mag ik je tieten zien? met Tatum Dagelet op NPO3. Naezer is een van de deskundigen die het fenomeen duidt.

‘Met sexting op zich is niets mis’

‘Met sexting op zich is niets mis’, zegt Naezer. ‘Als je het allebei leuk vindt, is het prima. Maar het wordt problematisch als mensen sexy materiaal zonder toestemming verder verspreiden.’

Donald Trump

Minstens zo problematisch is de reactie van de omstanders, zegt ze. En dat heeft weer alles te maken met de heersende denkbeelden in de samenleving. We vinden nou eenmaal dat meisjes zich ‘netjes’ en kuis horen te gedragen. Terwijl jongens juist stoer zijn als ze zich seksueel uiten, dus ook als ze een naaktfoto verspreiden die ze van een meisje kregen – misschien worden ze daartoe zelfs wel aangemoedigd.

‘Het is een klassiek geval van victim-blaming: eigen schuld van dat meisje, had ze die foto maar niet moeten versturen. De jongen gaat vrijuit, zijn mannelijke gedrag wordt goedgepraat.’ Naezer verwijst naar Donald Trump en zijn ‘grab-m by the pussy’-opmerking. ‘Met dat gedrag kun je dus gewoon een van de belangrijkste mensen ter wereld worden. Mensen vinden het normaal.’

Krom

Die aan gender gerelateerde stereotyperingen waren ook onderwerp van gesprek in de recente #MeToo-discussie. En bij het rampzalige verhaal over de verkrachting van en de moord op Anne Faber kwam de reactie ‘ga dan als meisje niet alleen in het donker fietsen’ weer voorbij. Naezer: ‘Opnieuw victim-blaming. Maar tegen iemand die slachtoffer wordt van een woningoverval zeg je toch ook niet: ‘ga dan niet in een huis wonen’? Dat geeft goed aan hoe krom de manier van denken is, maar toch is dit hoe we redeneren als het gaat over naaktfoto’s.’

Marijke Naezer vertelt in de driedelige documentaire dat iedereen vanuit vrijheid vorm zou moeten kunnen geven aan seksualiteit. ‘Vrij van angst voor grensoverschrijdend gedrag, slut-shaming en victim-blaming.’

De eerste aflevering van het drieluik Mag ik je tieten zien met Tatum Dagelet is vanavond om 22.00 uur te zien op NPO3. Daders, slachtoffers en wetenschappers komen aan het woord.