Waarom Pé Hawinkels nog steeds relevant is
Dit weekend staat Nijmegen in het teken van ‘de herfst van Hawinkels’. Wie is de veertig jaar geleden overleden Pé Hawinkels en waarom moet de student van nu hem kennen?
Het is 16 augustus 1977 als dichter Pé Hawinkels op 34-jarige leeftijd overlijdt aan een hartstilstand. Obscuur detail: het duurde maar liefst acht dagen voordat Hawinkels gevonden werd. Thuis gestorven in het harnas achter zijn bureau in een studentenhuis in Nijmegen-Oost, zijn kamer vol boeken en platen zoals het een echte letterkundige betaamt. De vriendengroep van Pé vond het dit jaar tijd voor een herdenking. ‘De trigger was het eren van Frans Kellendonk in 2015. Wij dachten: Pé verdient dit ook’, vertelt goede vriend Jacco Cornelissen.
vrijdag 29 september 13.00-16.45u Vertalerscongres; 17.00u opening tentoonstelling in de UB; zaterdag 30 september 14.00-16.30u Culturele manifestatie in bibliotheek Mariënburg; zondag 1 oktober 13.30u stadswandeling in Nijmegen-Oost, aansluitend literair programma in Trianon; 16.00u onthulling literair baken
Al tijdens zijn studententijd in Nijmegen viel Hawinkels op. Collectiespecialist Léon Stapper, samensteller van de tentoonstelling over Hawinkels in de universiteitsbibliotheek: ‘Hawinkels was van de extremen. Hij wilde niet in een hokje worden gestopt, deed er alles aan om dit te voorkomen.’ Hawinkels ging om met grote namen als Herman Brood, voor wie hij ook songteksten schreef. ‘Hij vond de duistere kanten van het leven interessant, hield van snelle auto’s en was veel in de kroeg te vinden’, aldus Stapper. Volgens Cornelissen hoorde dit bij de tijdsgeest waarin Hawinkels studeerde: de jaren zestig. ‘Natuurlijk experimenteerde Pé, dat deden we allemaal. Maar hij leed een gedisciplineerd leven, vertaalde 55 werken in negen jaar tijd en schreef daarnaast ook eigen proza en poëzie. Dat is echt bijzonder’.
‘Pé voelde haarfijn aan wat er leefde onder de nieuwe generatie studenten’
Wat kan de student van nu leren van iemand als Hawinkels? ‘Kritisch zijn ten opzichte van normen en waarden’, zegt Cornelissen. ‘Pé werkte keihard, maar nam ook actief deel aan de maatschappij. Hij accepteerde niet zomaar alles, was kritisch. De universiteit veranderde in die tijd veel, trok voor het eerst ook mensen uit lagere milieus aan. Dit waren studenten met een heel andere cultuur en dit werd merkbaar in heel Nijmegen. Pé voelde haarfijn aan wat er leefde onder de nieuwe generatie studenten. Dat zag je terug in zijn columns en gedichten.’
De Wintertuin heeft de Pé Hawinkels-prijs opnieuw in het leven geroepen. Hiermee stimuleert het literair productiehuis volgens Cornelissen de jeugd om zich ‘in de breedte te ontwikkelen in de maatschappij en net zo te denken als Pé.’