Op wedstrijddagen van het Nederlands elftal blikt Vox vooruit met een onderzoeker die zich op één of andere manier bezighoudt met sportwetenschap. Vandaag: fysioloog Coen Bongers, die de koeling van topsporters in warme omstandigheden onderzoekt.

De kraker tegen Spanje wordt vanavond gespeeld in het tropische Salvador. En als er dan geen rekening wordt gehouden met de koeling van ‘onze’ spelers, kan het weleens een lange avond worden. ‘De normale kerntemperatuur van een mens is zo’n 37 graden Celsius’, vertelt Bongers. ‘Bij het sporten gaat die omhoog – door het verbranden van energie komt namelijk veel warmte vrij. Onderzoek toont aan dat wanneer de lichaamstemperatuur zo ongeveer voorbij de 39,5 graden Celsius komt, het lichaam aan de rem trekt en niet meer vooruit wil.’

IJsklonten
En dat is een reëel scenario, legt Bongers uit. ‘Uit testen die we bij de Zevenheuvelenloop gedaan hebben, bleek de gemiddelde temperatuur van de atleten met 1,7 graden gestegen. Hoe warmer de omgeving is, hoe sneller die temperatuur zal toenemen.’
Bongers onderzocht met zijn collega’s hoe dit het beste te voorkomen is. ‘Het is goed om zowel voor als tijdens de inspanning intensief te koelen. Ons onderzoek heeft aangetoond dat een koelmethode beter werkt naarmate die agressiever is. Een bad met ijsklonten werkt dus beter dan een koelvest – al begrijpen wij ook wel dat dat laatste iets beter in de voorbereiding past.’ In de rust koelen brengt de temperatuur omlaag. Vooraf koelen zorgt voor ‘een buffer’, volgens Bongers, die het allebei aan zou raden.

En hoe zit het met de gewenning aan de warmte? Zijn onze Mediterraanse opponenten van vanavond niet veel beter gewend te spelen in de hitte? ‘Het is inderdaad een voordeel als je gewend bent om te presteren in warme omstandigheden. Of we vanavond met een 1-0 achterstand beginnen? Nee hoor, uit zo’n warm klimaat komen de Spanjaarden nou ook weer niet. Tegen Australië zijn we misschien in het nadeel op dit vlak, maar vanavond beginnen we gewoon op 0-0. / Tim van Ham