Met de modernisering van de campus verdwenen enkele oude standbeelden uit het straatbeeld. Zo staat een metershoog beeld van Ignatius van Loyola nu op een afgelegen opslagplek achter Park Brakkenstein. De universiteit gaat zich beraden op de toekomst van de heilige.

Een in steen gebeitelde heilige staat op een afgelegen opslagterrein tussen rode plastic wegafzettingen, ongebruikte fietsenstallingen en groen uitgeslagen houten picknicktafels. In een uithoek van Park Brakkenstein is hij te zien, gepositioneerd op een aangetaste sokkel achter een hek met prikkeldraad. Zijn hoofd begint af te brokkelen, zijn naam prijkt niet meer op het voetstuk. Het zijn de woorden Ad majorem Dei gloriam op het boek in zijn handen die zijn identiteit prijsgeven: dat was de lijfspreuk van Ignatius van Loyola.

De grote Ignatius van Loyola, beschermheilige en oprichter van de jezuïetenorde, weggestopt tussen overbodig materiaal. Af en toe komt het boemeltreintje van de Maaslijn langs gesukkeld. Nu het blad van de bomen en struiken is, is het beeldhouwwerk van de jezuïet zichtbaar geworden voor wandelaars in het park.

Berchmanianum

Het standbeeld van de Spaanse heiligman is nooit lang zichtbaar geweest voor het grote publiek. Het beeld werd in 1935 in opdracht van de jezuïeten gemaakt door de Belgische beeldhouwer Camiel van de Capelle. Jarenlang stond het aan de gedempte vijver in de dichtbegroeide tuin van het Berchmanianum, alleen te zien voor de bewoners. Toen de universiteit het klooster twee jaar geleden in gebruik nam en de tuin opengooide, werd de vijver in eer hersteld: de vervuilde grond werd gesaneerd en het water kwam terug.

‘De jezuïetenpaters die uit het klooster vertrokken, hadden geen interesse’

Voor die ingreep moesten enkele beelden, waaronder dat van Ignatius, wijken. ‘De stuurgroep Berchmanianum, die over de herinrichting van het gebouw en het omliggende terrein ging, oordeelde dat de immense gestalte niet meer paste in de nieuwe tuin’, vertelt universiteitshistoricus Jan Brabers. ‘De universiteit heeft het beeld nog aangeboden aan de jezuïetenpaters die uit het klooster vertrokken. Maar zij hadden geen interesse.’ En zo kwam de eerste generale overste der jezuïeten in 2017 op de opslagplek terecht, wederom weggestopt voor het grote publiek.

Een ander kunstwerk dat ook in de tuin stond, en eveneens afkomstig is van de hand van Camiel van de Capelle, kwam wél door de keuring van de stuurgroep heen. Het veel kleinere beeld van de heilige Jan Berchmans – naamgever van het klooster – staat alweer enige tijd naast het pad dat het Berchmanianum verbindt met het recent opgeleverde Maria Montessorigebouw.

Toekomst ongewis

De toekomst van Ignatius is daarentegen nog ongewis. ‘Tot op heden is er geen prioriteit gegeven aan een nieuwe bestemming voor het beeld’, laat universiteitswoordvoerder Martijn Gerritsen weten. ‘Maar het zal binnenkort worden opgepakt.’ Het is volgens hem geen uitgemaakte zaak dat Ignatius een plekje krijgt op de campus. ‘Het kan ook een locatie daarbuiten worden’, aldus de woordvoerder.

‘Als Ignatius terugkeert, is het de vraag of hij op zijn voetstuk blijft staan’

‘Vast staat dat het beeld niet gesloopt gaat worden’, verzekert Johan Oosterman van Radboud Erfgoed, dat zich samen met het universitaire vastgoedbedrijf bezighoudt met de toekomst van universitaire kunst- en erfgoedstukken. ‘Als Ignatius terugkeert naar het universiteitsterrein, dan is het ook nog maar de vraag of hij op zijn voetstuk blijft staan. Hij valt op die metershoge sokkel wel een beetje uit de toon. Voor een kleiner beeld zonder sokkel, zoals dat van Jan Berchmans, is het makkelijker om een nieuwe bestemming te vinden.’

Vooralsnog zal de Spaanse jezuïet het dus moeten doen met zijn plekje achter het park. En over enkele maanden, als de eerste lenteblaadjes tevoorschijn komen, verdwijnt hij langzaam weer uit het zicht. Wanneer hij definitief uit de anonimiteit treedt, wordt bezien in het Berchmanianum, het gebouw waar hij zo lang op heeft uitgekeken.