‘We vechten niet alleen voor abortus, maar ook voor onze vrijheid’
Nu abortus door een nieuwe wet in Polen verboden is, wil de uit het land afkomstige student Dorota Falkowska hier haar solidariteit tonen. Vanmiddag organiseert ze een demonstratie in Nijmegen. ‘We moeten nu van ons laten horen.’
In de Poolse hoofdstad Warschau vinden op dit moment de grootste demonstraties in decennia plaats. Vorige week vrijdag gingen 100.000 mensen de straat op. Ze demonstreren tegen een rechterlijke uitspraak waarin abortus vanwege geboorteafwijking als ongrondwettelijk werd aangemerkt. Dit betekent dat het nu in Polen in vrijwel elke situatie verboden is om abortus te plegen, behalve als er sprake is van verkrachting of incest. Student Environment and Society Dorota Falkowska (24) wilde meedoen aan de demonstraties. ‘In andere omstandigheden was ik naar Polen gegaan om met vrienden en familie te demonstreren,’ zegt ze. ‘Maar vanwege de coronacrisis kan dat nu niet. Daarom besloot ik hier zelf wat te organiseren.’
Ze vertelt dat de situatie in Polen erg zorgwekkend is voor vrouwen. ‘Het was al niet legaal om abortus te plegen als je geen kinderen wilde. Vrouwen die het zich konden veroorloven gingen daarvoor naar het buitenland. Anderen moesten de zwangerschap doorzetten, zelfs als ze dat niet wilden.’ Met deze nieuwe wet is de situatie van vrouwen nog meer verslechterd, zegt Falkowska. ‘De overheid in Polen ziet vrouwen als broedmachines. We kunnen niet voor onszelf beslissen. Daar protesteren mensen tegen, maar ook tegen de overheid. Het zou mooi zijn als we aan beide iets kunnen doen.’
Pandemie
Dorota woont pas twee maanden in Nijmegen. ‘Het is uitputtend om te blijven volgen wat er in mijn land gebeurt,’ zegt ze. ‘Mijn gedachten zijn in Polen de laatste tijd, maar mijn lichaam is hier.’ Ze voelde de drang om iets te doen, voor haarzelf en voor andere Polen in Nijmegen. ‘Andere protesten in Nederland verliepen vlot en ik was verrast door het feit dat ze mogelijk waren tijdens de pandemie. Ik nam contact op met de gemeente en kreeg toestemming om zelf een protest te organiseren.’
Vandaag om 17.00 uur hoopt Falkowska zoveel mogelijk mensen op het plein voor het Valkhofmuseum te zien. Ze verwacht er ongeveer honderd. ‘We krijgen toestemming van de gemeente als we afstand houden en een mondkapje dragen. Natuurlijk zijn er veel mensen die nu liever niet de deur uit gaan, dus voor hen hebben we een livestream,’ zegt ze.
Ze vindt het belangrijk dat Polen hier ook iets kunnen doen. ‘We kunnen daar nu niks doen, maar we zijn wel heel gefrustreerd over de nieuwe abortuswet,’ zegt ze. ‘Ik hoor ook van andere internationals dat ze zich zorgen maken over vrouwenrechten in de wereld.’ Ze hoopt iets bij te dragen aan het publieke debat. ‘Op deze manier kunnen we bij elkaar komen en mensen bereiken. Het is tijd om van ons te laten horen.’