Het is gezellig tijdens de demonstratie tegen het leenstelsel, waar vooral veel scholieren en mbo’ers naartoe komen. Zonder centen geen studenten, staat er op de spandoeken, en natuurlijk Oprutte. LSVB-voorzitter Tim Hoven belooft na vandaag de druk op de ketel te houden. ‘Er hoeven maar drie senatoren om.’ 

De eerste jongeren komen vanmiddag ruim een uur voordat de demonstratie begint het Malieveld op. Ze hebben er zin in en zijn kennelijk niet de enigen. Het grasveld stroomt vol met actievoerders, velen van een politieke partij of vakbond. Annelotte Lutterman, de 18-jarige voorzitter van het Landelijk Aktie Komitee Scholieren (LAKS), trapt om 13.00 uur de demonstratie af: ‘We gaan genadeloos protesteren’, roept ze het Malieveld toe. De duizenden studenten en vooral scholieren gaan uit hun dak als ze roept: ‘Bussemaker, we willen dat wurgcontract van een lening niet aangaan. Wij staan hier voor het recht op ontwikkeling, voor het recht op onderwijs.’

Het zijn vooral scholieren en mbo-studenten  die vandaag komen opdagen. Zij krijgen, als de plannen het halen in de Eerste Kamer, vanaf september 2015 geen basisbeurs meer. Ook studenten die in 2015 aan hun master beginnen kunnen niet meer rekenen op een basisbeurs.Tijdens de demonstratie gaan Kamerleden van verschillende partijen erover in debat. Jasper van Dijk (SP) vraagt de aanwezige jongeren of ze een hoge studieschuld willen. Nee, roept het Malieveld. Michel Rog (CDA) schetst hoe jongeren tijdens hun studie hun partner leren kennen en samen een ton schuld zullen hebben.

Jesse Klaver (GroenLinks), voorstander van het leenstelsel, weert zich kranig. Willen de jongeren hun ov-studentenkaart behouden? Willen ze dat de aanvullende beurs omhoog gaat? Dat heeft hij allemaal geregeld. En nog beter onderwijs ook. Wat willen ze nog meer? Carola Schouten (ChristenUnie) dient hem van repliek en zegt dat studenten daar zelf voor betalen met het verlies van hun basisbeurs.

Intussen richt PVV’er Harm Beertema zijn pijlen op senator Thom de Graaf van D66: die zou het leenstelsel in de Eerste Kamer moeten tegenhouden. Hij is immers voorzitter van de Vereniging Hogescholen en heeft zich steeds verzet tegen aanpassing in de studiefinanciering. Straks moet hij erover stemmen. Maar De Graaf wil hier zijn vingers niet aan branden.

Dan waagt Minister Bussemaker zich het podium op. De sfeer op het Malieveld slaat om. Door fluitconcerten en gejoel van de demonstranten komt Bussemaker amper aan het woord. Niemand kan verstaan wat ze zegt, al gaat het waarschijnlijk over investeren in jezelf en goed onderwijs. Er vliegen enkele tomaten door de lucht en de ordedienst heeft er nog veel meer ingenomen. Bussemaker houdt het maar kort.

Als de presentator de demonstratie rond 15.00 uur afsluit, vertrekken de meeste jongeren rustig richting het station. Annelotte Lutterman houdt hoop: ‘Ik geloof er echt in dat de Eerste Kamer dit nog kan tegenhouden.’Tom Hoven van de LSVb blikt terug op een geslaagde middag, met een mooie opkomst (5.000 mensen volgens LSVb) en een mooie start voor nieuwe acties. Tot het debat in de Eerste Kamer belooft hij de druk op de ketel te houden. ‘We hebben maar drie mensen nodig in de Senaat die om moeten in hun stemgedag. Het wordt nog spannend.’ / HOP, Petra Vissers; Paul van den Broek