Vorige week werd bekend welke van de drie (van de negen) medewerkers van het Centrum voor Parlementaire Geschiedenis (CPG) moeten omzien naar een andere baan. Daarmee komt een einde aan een jaar onzekerheid. Al die tijd zweeg de leiding. Tot nu: ‘Dit was de zwaarste periode in mijn werkzame leven.’

Dit voorjaar kwam het slechte nieuws voor het CPG naar buiten. Het onderwijsministerie verstrekte niet langer subsidie en de gerezen tekorten werden slechts ten dele opgevangen door enkele nieuwe geldschieters uit Den Haag. Zonder extra geld van de universiteit en het faculteitsbestuur van letteren (waar het CPG onder valt) zouden ontslagen onvermijdelijk zijn. De faculteit dichtte al ruim tien jaar de gaten – het tekort van het CPG was opgelopen tot een ton – en kon dit probleem niet oplossen.
Theo Engelen, decaan van de faculteit, eiste van het centrum een sluitende begroting. ‘Ik kon tegenover andere afdelingen van de faculteit de extra steun niet langer verkopen. Ook de faculteit moet bezuinigen, overal wordt pijn geleden.’

Kopje onder
Engelen belicht graag de andere kant van de zaak, te weten dat ‘het CPG ook kopje onder had kunnen gaan’. Op zeker moment lag een scenario op tafel waarin vier banen werden geschrapt. Dat is teruggebracht tot drie. Engelen: ‘Mensen zijn teleurgesteld, maar je kunt ook blij reageren: “Goed dat het CPG mag blijven, zij het in afgeslankte vorm”.’ Wat ook voor Engelen niet wegneemt dat de operatie persoonlijk sporen nalaat. ‘Ontslag komt hier zelden voor en is een van de vervelendste dingen die je wilt besluiten.’ CPG-directeur Carla van Baalen spreekt van de ‘zwaarste periode’ in haar nu dertigjarige loopbaan.

Niet alleen moet het CPG in afgeslankte vorm verder, ook de taakstelling is aangescherpt. Tot nu toe ligt de nadruk op het uitdragen van parlementair-historische kennis, via monografieën van opeenvolgende kabinetsperiodes, met jaarboeken en de laatste jaren ook via de media. Dat werk mag vaak geroemd zijn, bijvoorbeeld in 2011 door de visitatiecommissie, het is in ogen van het faculteitsbestuur inmiddels te beperkt. Net als van elk ander instituut verwacht de faculteit dat het CPG wetenschappelijk veelzijdiger aan de weg gaat timmeren, ook met publicaties in gerenommeerde tijdschriften. Engelen wijst erop dat het CPG zélf al de intentie had uitgesproken het onderzoek te versterken.

Afhoudend
De Ondernemingsraad reageerde vlak voor de zomer afhoudend op de nieuwe plannen, omdat je van een fors kleinere club niet opeens extra wetenschappelijke publicaties mag verwachten, terwijl het overige werk gewoon doorgaat. Engelen ziet op termijn geen problemen: ‘Dit vragen we van alle onderzoekers, en die hebben er allemaal een onderwijstaak bij. De medewerkers van het CPG níet.’
Van Baalen noemt de nieuwe taakstelling ‘een uitdaging’, al vraagt ze enige clementie omdat haar club door alle perikelen is aangeslagen. Die clementie wordt het CPG gegund, aldus Engelen: ‘We zullen niet om de paar maanden om resultaten vragen.’

Voor de CPG-medewerkers kwam de koerswijziging als een donderslag bij heldere hemel. Niet alleen vanwege de gunstige beoordelingen, ook door de wel erg hoge tekorten die ineens bleken te bestaan en bovendien nooit binnen de afdeling waren gedeeld. CPG-medewerker Jan Ramakers – hij mag blijven – sprak in een brief aan de Ondernemingsraad van onbehoorlijk bestuur en ‘falend werkgeverschap’. Theo Engelen houdt zich verre van die kwalificaties. ‘Die kwestie heb ik met Ramakers en anderen al besproken’, zegt hij.
Carla van Baalen ziet niet in hoe het anders had moeten lopen. ‘Dat die tekorten er waren was jarenlang geen probleem, in het begin waren ze ook niet zo hoog.’ Ze had niet het idee dat ze dit met haar medewerkers moest bespreken. ‘Een paar wisten ervan, maar ik beschouwde dit als Chefsache.’ / Paul van den Broek