De Romeinen wisten wel om te gaan met supportersrellen. Na gevechten rondom de arena van Pompeii tussen inwoners van de stad en het nabijgelegen Nuceria sprak keizer Nero zijn straf uit: tien jaar geen spelen in de arena van Pompeii! Historicus Daniëlle Slootjes vertelt erover in haar lezing zondag in het Valkhof.

Romeinen worden vaak gezien als bloeddorstige types vanwege hun gladiotorenspelen. De gladiotoren, meestal slaven, bevochten elkaar dan ook soms tot de dood aan toe. Een dagje naar de arena zag er als volgt uit: eerst een dierengevecht, tussen liefst exotische dieren als tijgers of beren, met soms een gevecht tussen mens en dier. ’s Middags vond dan het gladiatorengevecht plaats en in de pauze kon de Romeinse burger kijken naar een reeks executies. De stoïcijn Seneca gruwde ervan. ‘Dit mag je je ziel niet aandoen’, schreef hij. Zijn advies: ‘Vermijd de massa’, want zei hij, als je onderdeel bent van een massa raak je te snel opgehitst.

Slaags
Opvallend genoeg blijken supportersrellen nauwelijks voor te komen in het Romeinse rijk. Er zijn althans geen sporen van gevonden in antieke teksten of op mozaïeken. ‘Terwijl wel bekend is dat regelmatig rellen uitbraken in het theater’, zegt Daniëlle Slootjes, die is gespecialiseerd in Romeinse geschiedenis. Alleen in Pompeï raakten inwoners buiten de arena slaags met mensen uit het nabijgelegen Nuceria. Het is de enige bewaard gebleven fresco waarop supporters elkaar bevechten.

Keizer Nero schoot uit zijn slof en verbood de spelen in de arena van Pompeii voor de komende tien jaar. Dat was in het jaar 59 na Christus. Overigens hield Nero zich niet aan zijn woord. Drie jaar later werd de ban weer opgeheven na een aardbeving in de omgeving.

Daniëlle Slootjes geeft zondag 11 december in het Valkhof Museum een lezing over massagedrag en crowd control in de Romeinse tijd. Aanvangstijd is 14.00 uur. De lezing is in het kader van de gladiatorententoonstelling van het Valkhof Museum.