Uit nieuw onderzoek van vakbonden FNV en VAWO blijkt dat de werkdruk op universiteiten onverminderd hoog is. Eerdere verbeterplannen hebben nog niet geholpen.

In 2017 sprak de VSNU af dat alle universiteiten voor het einde van dat jaar met een plan van aanpak zouden komen om de werkdruk onder universiteitspersoneel te verlagen. Meer dan de helft van de ondervraagde universiteitsmedewerkers geeft aan dat die maatregelen bij hen reeds in gang gezet zijn. Slechts een op de twaalf vindt echter dat de werkdruk daadwerkelijk is afgenomen. Volgens een derde is de werkdruk zelfs toegenomen.

Zeven op de tien medewerkers ervaart nog steeds een hoge tot zeer hoge werkdruk. Twee vijfde geeft aan geen tijd te hebben om bij te blijven in het vakgebied. Daarnaast heeft twee derde van de ondervraagden onvoldoende tijd om alle taken af te ronden. Ook voorbereiding schiet er regelmatig bij in. Vooral het wetenschappelijk personeel heeft hier last van.

‘Overwerken is op de universiteit zo gebruikelijk geworden, dat mensen denken dat het erbij hoort’

Negentig procent van de wetenschappelijke medewerkers werkt wekelijks over. Dit extra werk doen zij meestal in de weekenden en avonden en ruim de helft werkt wel eens tijdens vakantiedagen. Ook tijdens ziekte, regelmatig juist veroorzaakt door de hoge werkbelasting, heeft tachtig procent nooit overwogen zich ziek te melden. Bijna de helft heeft niet voldoende tijd om pauzes te nemen op werkdagen.

Marijtje Jongsma, woordvoerder van de VAWO en universitair hoofddocent aan de Radboud Universiteit, zegt dat dit voor de Radboud Universiteit niet anders is en spreekt van het ‘gekookte kikker-syndroom’: overwerken is op de universiteit zo gebruikelijk geworden, dat mensen denken dat het erbij hoort waardoor ze uiteindelijk kopje onder gaan.

Surveilleren

Het tijdgebrek en de toegenomen werkdruk zijn volgens Jongsma grotendeels te wijten aan de bezuinigingen, waardoor er per persoon steeds meer taken zijn bijgekomen. ‘Ik ken hoogleraren die tegenwoordig bij gebrek aan middelen zelf moeten surveilleren bij tentamens. Ook moeten de meeste docenten zelf cijfers invoeren in Osiris’. Daarnaast zorgt het financieringsmodel van de overheid ervoor dat universiteiten steeds meer studenten aantrekken om ten opzichte van andere universiteiten niet te ‘krimpen’. Volgens Jongsma ontstaat hierdoor een ‘hypercompetitie’ tussen universiteiten en werven ze meer studenten dan hun personeel aan kan.

Samen met WOinactie, eisen de FNV en VAWO van minister Van Engelshoven een investering van 1,15 miljard in het wetenschappelijk onderwijs wegens achterstallige financiering. Verder willen ze dat de doelmatigheidskorting geschrapt wordt, dat leenstelselgelden in extra docenten geïnvesteerd worden en dat er meer geld gaat naar het vrije onderzoek. Deze hele week, tijdens de actieweek ‘Investeer in onderwijs’, voeren ze samen met universiteitsmedewerkers actie. Vrijdag zijn ze samen met het primair, voortgezet en beroepsonderwijs, present bij de landelijke onderwijsstaking op het Malieveld in Den Haag. Ook gaat een aantal universitaire medewerkers deze week in debat met de minister.