Wetenschappers gaan in de toekomst vaker de barricades op voor het klimaat
De nieuwe actiegroep Scientist Rebellion voerde vorige week wereldwijd actie om een noodplan voor het klimaat te eisen. In Nederland resulteerde een disruptieve actie in zeven arrestaties. ‘Als onderzoek niet voldoende is, gaan we de straat op om duidelijk te maken hoe ernstig de situatie is’, zegt Marjan Smeulders, woordvoerder van Scientist Rebellion en microbioloog aan de Radboud Universiteit.
Scientist Rebellion is een zusterorganisatie van Extinction Rebellion, een internationale activistische beweging die zich verzet tegen klimaatverandering en het verlies van biodiversiteit. De nieuwe actiegroep is een losse coalitie die bestaat uit wetenschappers uit 25 landen. Vorige week kwamen ze voor het eerst in actie tijdens de wereldwijde actieweek.
Op de Scientist March in Den Haag liepen vijftig wetenschappers en ook een groep niet-wetenschappers mee. Zeven wetenschappers werden gearresteerd omdat zij de personeelsgangen van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat blokkeerden. ‘Grote maatschappelijke veranderingen gebeuren niet zonder disruptieve acties,’ legt microbioloog Marjan Smeulders uit.
Noodplan
De microbioloog maakte al deel uit van Scientists4Future, een coalitie van wetenschappers die hun zorgen uitspreekt over klimaatverandering. Zij proberen via hogeronderwijsinstellingen systemen te veranderen. Smeulders werd gevraagd om tijdens de actieweek te spreken over de acties van Scientists4Future. ‘Ik heb me toen bij Scientist Rebellion aangesloten en werd ook gevraagd om woordvoerder te worden.’
Het doel van de actieweek was duidelijk maken dat er een noodplan moet komen vanuit de overheid. ‘De klimaatcrisis zou net zo behandeld moeten worden als de coronacrisis. Er moet een noodtoestand worden uitgeroepen en noodacties worden uitgevoerd,’ zegt Smeulders. ‘Denk bijvoorbeeld aan persconferenties waarin de overheid de bevolking en bedrijven informeert over maatregelen die zij moeten nemen om klimaatverandering te bestrijden.’
Extremere manieren
Wetenschappers doen al langer hun best om de ernst van klimaatverandering onder de aandacht te brengen. ‘Wij hebben jarenlang kennis vergaard en verspreid met als doel overheidsinstanties te doen inzien hoe serieus klimaatverandering is. Daar is niet naar geluisterd. Daarom moeten we nu helaas overgaan op extremere manieren om het probleem onder de aandacht te brengen.’
‘Eigenlijk zou de overheid zelf moeten concluderen dat de situatie extreem zorgelijk is’
De microbioloog betreurt dat dat nodig is: ‘Uit klimaatrapporten van het VN-Klimaatpanel IPCC zou de overheid zelf moeten concluderen dat de situatie extreem zorgelijk is. Dat wij daarvoor de barricades op moeten is bizar.’ Maar het werkt wel. Smeulders: ‘Door wetenschappers op straat te laten uiten hoe ernstig hun zorgen zijn, creëer je publieke zichtbaarheid en laat je zien hoe groot de urgentie is om meteen maatregelen door te voeren.’
Scientist Rebellion zal in de toekomst zeker vaker actie gaan voeren. ‘Klimaatverandering is niet iets dat je zomaar oplost en afgelopen week was een succes,’ zegt Smeulders. De volgende stap is bekendheid genereren en de groep wetenschappers die in Nederland bij de actiegroep is aangesloten groter maken. ‘Tot dusver ben ik de enige wetenschapper uit Nijmegen.’
Geweldloze acties
Op het gebied van klimaatrechtvaardigheid en noodhulpacties hanteert Scientist Rebellion dezelfde kernwaarden als Extinction Rebellion. Zo voeren ze alleen geweldloze acties, zijn ze gebaseerd op autonomie en decentralisatie, is iedereen welkom om mee te doen en doen ze niet aan identiteitspolitiek.