De Radboud Universiteit zet steeds meer in op het internationaliseren van het onderzoek en onderwijs. Zo kunnen onderzoekers, docenten en ondersteunende staf binnenkort weer geld aanvragen voor een samenwerking met de Universiteit van Glasgow en lanceert vandaag de Europese samenwerking Neurotech. ‘Het lijkt op een nieuwe liefdesrelatie’.

De universiteit heeft partnerschappen met verschillende universiteiten overal ter wereld. ‘Bijvoorbeeld met Leuven, Munster, Western University Ontario en binnen de nieuwe Neurotech European University of Brain and Technology ook met universiteiten als Oxford,’ vertelt Suzanne Kersten, beleidsmedewerker bij het International Office. ‘We gaan partnerschappen aan met universiteiten waar de universiteit zich mee identificeert. Bijvoorbeeld vanwege hun onderwijs- en onderzoekskwaliteit, hun profiel en hun internationale ambities.’

Een van de universiteiten waarmee over de afgelopen jaren een samenwerking is opgebouwd, is de University of Glasgow. Sinds 2018 is er het Radboud-Glasgow Collaboration Fund, en daarvan zijn nu de eerste resultaten te zien, zegt Kersten. ‘Voordat dit fonds er was, was er al een tijd een groeiende relatie tussen de twee universiteiten.’ Zo waren er uitwisselingscontracten en werden er tijdens de Radboud Summer School gezamenlijke cursussen aangeboden. ‘Er was eigenlijk ook geen faculteit die nog geen contact had met die universiteit,’ vertelt Kersten.

Summer School

Dit samenwerkingsverband ziet er in de praktijk simpel uit. Kersten is ambtelijk secretaris aan de Radboud-kant van het partnerschap en heeft een collega aan de andere kant van het water. Samen ondersteunen zij een stuurgroep, die bestaat uit drie leden aan de kant van Glasgow en drie leden hier. Die groep komt vier keer per jaar samen om te waarborgen dat de samenwerking goed verloopt, om projectaanvragen voor samenwerking te beoordelen en om verdere mogelijkheden te verkennen. ‘Zo bekijken we bijvoorbeeld hoe onze summer schools intensiever kunnen samenwerken en onderzoeken we nu de mogelijkheden van virtuele samenwerking,’ zegt Kersten.

Het was het idee van de universiteit van Glasgow om een gezamenlijk fonds op te zetten. ‘Ze hadden dat al met een paar andere partners,’ vertelt ze. Het Radboud-Glasgow Collaboration Fund stelt ieder jaar in januari een call open waarbij medewerkers ideeën kunnen insturen voor samenwerking op het gebied van onderwijs en onderzoek. ‘De eerste keer zaten we met samengeknepen billen,’ lacht Kersten. ‘Je weet toch niet zeker of er wel voldoende mensen met goede plannen komen.’ Op die call werden 24 plannen ingestuurd, waarvan er voor zeven budget was.

Koppeltje

Universitair docent Dries Lyna zag de oproep van het fonds, net als alle medewerkers, op een dag in zijn mailbox verschijnen. ‘Meestal lees ik dat soort mails snel door en ga ik verder met mijn dag,’ zegt hij. ‘Maar deze vond ik interessant. Ik had al wel eens iemand van de geschiedenisafdeling van de universiteit van Glasgow ontmoet. Ik ben gelijk gaan kijken wie er nog meer waren.’ Lyna doet onderzoek naar koloniale steden in het Azië van de achttiende eeuw. ‘Na even zoeken kwam ik erachter dat het departement daar net als het onze een speciale hang heeft naar koloniale- en slavernijgeschiedenis,’ vertelt hij.

‘Je legt expertise samen die je anders niet samen zou leggen’

Hij benaderde het hoofd van het departement en nodigde hem uit voor een gesprek. ‘Het was een beetje als een nieuwe liefdesrelatie aangaan,’ zegt hij lachend. ‘Je gaat op een soort speeddate, onderzoekt wat je deelt. Afgelopen zomer zouden we gezamenlijk een summer school-cursus geven waarbij we ons als koppeltje aan de wereld presenteerden.’

Lyna betrok ook historici Coen van Galen en Jan Kok erbij. ‘Coen heeft onderzoek gedaan naar Surinaamse slavenregisters van 1830 tot 1861 en nu verlegt hij zijn blik naar slavernij op Curaçao,’ vertelt Lyna. ‘Jan is hoogleraar Historische Demografie en doet onder andere onderzoek naar sterftepatronen en infanticide in achttiende-eeuws Sri Lanka, toen het eiland onder Nederlands bewind stond.’ Nu bestaat het kernteam uit drie onderzoekers in Nijmegen en drie in Glasgow. ‘Je legt expertise samen die je anders niet samen zou leggen,’ vertelt Lyna. ‘Kwalitatief en kwantitatief onderzoek, bijvoorbeeld. Iedereen had een ander expertisegebied binnen het onderwerp,’ zegt hij. ‘In onze hypergespecialiseerde wetenschap zit normaal iedereen op z’n eigen eiland. Op deze manier kun je veel breder onderzoek doen.’

Vergaande plannen

Binnen dit onderzoek wordt nu gekeken naar allerlei aspecten van slavernij en kolonialisme. ‘Coen van Galen en een van de onderzoekers in Glasgow die kijken naar de import van tot slaaf gemaakten uit Afrika in Suriname,’ vertelt Lyna. ‘Ikzelf houd me meer bezig met vrijgemaakte slaven. Dus ik kijk niet naar hoe hun leven als slaaf was, maar naar wat er gebeurde als iemand een brief ontving dat hij of zij vrij was. Hoe mensen hun leven opbouwden en hoe dit invloed had op de keuzes en opties van kinderen en kleinkinderen.’

Inmiddels hebben de onderzoekers verlenging aangevraagd voor het project, en gekregen. Op 7 en 8 december volgt er een e-workshop waarin ze met onderzoekers in gesprek gaan over het onderwerp. ‘We hebben vergaande plannen om uiteindelijk een master aan te bieden,’ vertelt Lyna. ‘Die moet gaan over gedwongen arbeid, slavernij en reparative justice. Hoe ga je als samenleving om met zo’n verleden? Die master zou dan deels hier en deels in Glasgow worden gevolgd.’

‘In januari is er weer een call,’ zegt Kersten. ‘Hij is van 11 januari tot 1 maart open.’ Daarnaast is er geld voor individuele mobiliteit, bedoeld om te ‘speeddaten’ en tot een aanvraag te komen. ‘Op die manier kunnen mensen kijken waar ze elkaar kunnen vinden.’