De Radboud Universiteit was vandaag goed vertegenwoordigd bij de ‘Ware Opening van het academisch jaar’ in Leiden. Protest-voorman Rens Bod stelde dat wetenschappers zich lang genoeg tegen elkaar hebben laten uitspelen.

De Nijmeegse hoogleraar Marc van Oostendorp had vandaag naar De Vereeniging kunnen gaan om te luisteren naar rector Han van Krieken en schrijver Niña Weijers bij de feestelijke opening van het academisch jaar. Maar zijn toga bleef in de kast. In plaats daarvan staat de hoogleraar Nederlands en Academische communicatie vanmiddag in knalrode Radboudtrui op het Gerecht in Leiden, waar WoinActie de ‘Ware Opening van het academisch jaar’ houdt. Van Oostendorp klapt instemmend mee met de verhalen die vanaf het podium worden gedeeld.

Enkele honderden demonstranten hebben zich verzameld op het knusse stadsplein, vlakbij de Pieterskerk waar minister Ingrid van Engelshoven de officiële opening van het Leidse academisch jaar bijwoont.

‘Op een gegeven moment dacht ik: nu is het genoeg’, blikt Van Oostendorp terug op het moment dat hij actief werd bij protestbeweging WoinActie. Het is vooral de ‘stuitende’ en ‘cynische’ manier waarop de bezuinigingen tot stand kwamen, die de hoogleraar tegenstaan.

Aanstellingen stapelen

Een wetenschapper die de financiële onzekerheid op universiteiten ‘aan den lijve’ heeft ondervonden, is Carlo Ierna. Ook hij kwam deze middag naar Leiden voor de ‘Ware Opening’. Tien jaar geleden promoveerde de filosoof, en sindsdien stapelt hij kleine en korte aanstellingen om rond te komen. ‘Op dit moment heb ik drie kleine aanstellingen, waarvan één bij de Radboud Universiteit. Vorig jaar had ik er vier.’

‘De minister zegt eigenlijk dat ik minderwaardig ben’

Ierna is van mening dat de minister door geld over te hevelen van alfa, gamma en medisch naar bèta en techniek, niets meer doet dan de problemen verschuiven. ‘Het consortium waarin ik werk (Hermes, red.) bestaat uit programmeurs en chirurgen, maar ook uit een filosoof zoals ik. De minister zegt eigenlijk dat ik in dat gezelschap minderwaardig ben, terwijl we elkaar juist allemaal nodig hebben.’

Brede coalitie

Als de Ware Opening vanmiddag één ding uitdraagt, is het de solidariteit van wetenschappers met elkaar. Er begint een brede coalitie te ontstaan van onderzoekers uit alle lagen en disciplines, aangevuld met studenten en bestuurders. ‘Wie had dat twee jaar geleden gedacht?’ vraagt WoinActie-voorman Rens Bod zijn toehoorders.

Bod benadrukt tijdens zijn afsluitingsspeech dat wetenschappers zich te vaak tegen elkaar hebben laten uitspelen. Des te belangrijker is het volgens hem dat ook de bèta’s zich aansluiten bij het protest.

Niet toevallig dus dat de Nijmeegse wiskundige Arne Smeets op het podium wordt gehesen. Hij startte vorig collegejaar een petitie van bètawetenschappers tegen de Commissie-Van Rijn. Dat valt goed bij de betogers op het Leidse Gerecht.

De nieuwe AKKU-voorzitter Evelyn Janssens is ook van de partij. Zij onderstreept de woorden over samenhorigheid. ‘Ook voor studenten geldt dat ze zich niet tegen elkaar op moeten laten zetten’, zegt ze.

Janssens is óók naar Leiden afgereisd vanwege die andere bron van woede onder studenten: het leenstelsel. ‘De belofte dat de kwaliteit van het onderwijs omhoog zou gaan, is nooit ingelost. En daar komen deze bezuinigingen nog eens bovenop.’