Writer in residence Annet Schaap: ‘Volg je eigen stem’
Annet Schaap is de nieuwe writer in residence aan de letterenfaculteit. De romanschrijver en illustrator duikt dit semester samen met studenten in het korte verhaal. ‘Denk niet dat je moet doen wat anderen van je verwachten.’
‘Ik weet zelf ook nog niet precies wat de functie inhoudt’, zegt Annet Schaap (57) aan de telefoon. De nieuwe writer in residence gaf begin september al een openingslezing voor de letterenfaculteit en zal komend halfjaar werkcolleges verzorgen voor een groep van 25 studenten tijdens de cursus Schrijven als een schrijver. Ze neemt het stokje over van Sanneke van Hassel.
Wat heeft je doen besluiten de taak van writer in residence op je te nemen?
‘Ik geloof mijn vader (lacht). Het leek hem een goed idee als ik dat zou gaan doen. Ik heb wel getwijfeld, maar ik vind het een leuke uitdaging, vooral het lesgeven zelf. Dat heb ik twintig jaar geleden voor het laatst gedaan tijdens een schrijfcursus aan de toneelschool in Arnhem (ArtEZ, red.). Vorige week vond het eerste college plaats en dat beviel heel goed.’
Wat beviel er goed?
‘Zo’n college is een uitwisseling van ideeën waarin ik via een dialoog met studenten inzicht krijg in wat zich in hun hoofden afspeelt. Vrij schrijven is een beroep in je eentje, daardoor zit ik voortdurend in mijn eigen hoofd en eigen verhalen. Nu lees ik de teksten van studenten en kan ik ze helpen beter te worden in het schrijversvak.’
Wat wil je de studenten bijbrengen?
‘De cursus heet Schrijven als een schrijver. In het begin vroeg ik me wel af of ik geschikt was om een groep studenten uit te leggen hoe dat moet. Ik ben vaak onzeker over mijn eigen schrijverschap. Als iets niet lukt, voel ik me een rotschrijver. Ik blijf natuurlijk een schrijver, daarom laat ik studenten zien hoe ik met die twijfels en onzekerheid omga, in plaats van dat ik ze laat zien hoe het hoort. Ik wil ze laten zien wat ik door de jaren heen gevonden heb in mijn schrijverschap.’
Heeft het gastschrijverschap invloed op jouw schrijverschap?
‘Als het wordt wat ik hoop dat het wordt, dan is het een manier van door elkaar schudden van dingen waar ik al een tijdje mee bezig ben. Dat wordt hopelijk beïnvloed door aan de studenten nog eens uit te leggen hoe het schrijfproces in zijn werk gaat of door er samen opnieuw over na te denken. Wat dat oplevert gaan we zien, dat weet ik nu nog niet.’
Waar ben je zelf momenteel mee bezig?
‘Met een nieuw boek en dat gaat niet altijd even vlot. Ik hoop dat dit me wat lucht geeft en mijn zinnen verzet. Dat is mijn egocentrische motief om dit gastschrijverschap te doen. Het kan weer nieuwe inzichten opleveren.’
Kun je ook al zeggen waar dit nieuwe boek over gaat?
‘Nee (lacht). Ik heb officieel twee grotere boeken (Lampje en De Meisjes, red.) geschreven, maar dit voelt nog steeds als het “tweede boek” omdat De Meisjes tussendoor kwam, terwijl ik al aan dit nieuwe boek begonnen was. Het tweede boek is altijd een ding, heb ik geleerd. Lampje werd heel positief ontvangen en dan moet er een boek komen dat die verwachtingen overtreft. Ik voel heel veel druk, ook al heb ik die vooral zelf veroorzaakt.’
‘Een tamelijk irritant deel van mezelf wil altijd tienen van iedereen en dat hoeft helemaal niet. Ik zou me daar niet voortdurend druk over moeten maken, maar dat gebeurt toch. Het zit echt een beetje in de weg. Daarom is het goed om andere dingen te doen, zoals dit.’
Wat zou je studenten die schrijver of dichter willen worden adviseren?
‘Het belangrijkste is wees eigenwijs, volg je eigen stem, denk niet dat je moet doen wat anderen van je verwachten. Dat is ook belangrijk advies voor mezelf geweest waarvan ik wou dat ik dat eerder geweten had.’