Bij temperaturen tot 29 graden Celsius nemen studenten en medewerkers het vandaag tijdens Radboud Sports tegen elkaar op in basketbal, hockey en hardlopen. Fysioloog Coen Bongers geeft drie tips om te sporten bij tropische temperaturen.

Hoe kan je je prestaties verbeteren en oververhitting voorkomen door jezelf te koelen? Dat is de belangrijkste vraag van het onderzoek van fysioloog Coen Bongers, die vandaag promoveert.

‘Bij een inspanning neemt de lichaamstemperatuur toe’, zegt hij. ‘Door activiteit van de spieren ligt de warmteproductie dertig tot veertig keer hoger dan anders. In warme omstandigheden is het risico om snel oververhit te geraken nog groter.’

Daarom adviseert Bongers sporters om zowel voor als tijdens de inspanning voldoende afkoeling te zoeken. ‘Beide methodes zijn effectief om de prestaties te verbeteren.’

De promovendus kan zijn onderzoek meteen in de praktijk omzetten. Voor de Olympische Spelen van Tokio 2020, wellicht de warmste ooit, zal de afdeling fysiologie van de Radboud Universiteit samen met de HAN, VU, TU Delft en sportorganisatie NOC*NSF voor Nederlandse atleten een koeltechniek op maat opstellen. Maar ook voor de deelnemers aan Radboud Sports heeft Bongers drie gouden tips.

1. Neem een lange, koude douche

Even afkoelen voor de inspanning kan wonderen doen. ‘Het is zeer effectief om een grote oppervlakte van het lichaam te koelen. Neem daarom een halfuur voor de inspanning een kwartier lang een koud bad of een koude douche.’ Let wel: deze maatregel geldt in de eerste plaats voor duursporters. ‘Sprinters zoals Dafne Schippers hebben hier niets aan. Als hun spieren koud zijn, worden ze minder explosief en kunnen ze minder kracht leveren.’

Ook tijdens de inspanning moet je voldoende koelen, zegt Bongers. ‘Dat kan door het dragen van koelvesten, maar ook door koude dranken te drinken (zie tip 2,red).’

2. Drink bij voorkeur heel koude dranken

Zweten is nog steeds de meest effectieve manier om af te koelen. ‘Maar als je te veel zweet, ontwikkelt het lichaam een vochttekort’, zegt Bongers. ‘Voldoende drinken is daarom van groot belang. Niet enkel water, maar ook sportdranken: daar zitten stoffen in die het lichaam moet aanvullen. Dat bevordert de prestaties.’

IJswater is volgens de onderzoeker effectief om de vochtbalans op peil te houden: het koelt het lichaam en je krijgt extra vocht binnen. Slush puppie, een bevroren drank met een smaakje, is ook een optie. ‘Maar niet iedereen kan dat even goed verdragen: sommige mensen krijgen er maagklachten van. Je kan hier het best op voorhand even mee experimenteren.’

3. Pas je gedrag aan

Op warme dagen moet warmteopname door het lichaam zoveel mogelijk vermeden worden. ‘Blijf uit de zon: ga in de schaduw staan als je niet aan het sporten bent’, raadt Bongers aan. ‘Probeer jezelf zoveel mogelijk te verkoelen door een nat T-shirt aan te trekken of door een koude handdoek in je nek te leggen.’ Als het heel warm is, zou je ook kunnen kiezen voor een kortere warming-up.