Een simkaart die continu wisselt van nummer zorgt ervoor dat gebruikers van mobiele netwerken een stuk moeilijker te volgen worden. Op deze toepassing promoveert informaticus Fabian van den Broek in december.

Als je de weg kwijt bent, plan je een route op je telefoon. Of je komt te laat voor een afspraak: je stuurt even een appje. Weinig mensen staan er nog bij stil dat er ooit een leven zonder mobiel internet was.

Het heeft het leven een stuk gemakkelijker gemaakt. Tegelijkertijd zijn er ook privacyrisico’s. Wie verbonden is met een mobiel netwerk, kan namelijk via zijn simkaart gevolgd worden – door politie of criminele organisatie.

Dat kan met behulp van een nepzendmast. Het werkt ongeveer zo: je simkaart zoekt automatisch verbinding met de dichtstbijzijnde zendmast. Die kan neergezet zijn door KPN of T-Mobile, maar ook door een andere partij. De politie bijvoorbeeld, of een criminele organisatie die achter je inloggegevens aan zit. Daar hoef je niks van te merken: je bent alsnog verbonden met internet. Je appjes komen gewoon aan – alleen kan er nu wel digitaal meegekeken worden.

Wisselen
Om dat in de toekomst een stuk moeilijker te maken heeft promovendus Fabian van den Broek een toepassing bedacht. Het idee van de informaticus: laat het simkaartnummer – elke simkaart heeft zo’n ‘ISMI-nummer’ – steeds automatisch wisselen. Iemand tracken wordt zo een stuk ingewikkelder.

‘Bij een demonstratie kan je een hoop mensen identificeren die aanwezig zijn.’

Overigens maakt het wel wat uit wat voor netwerk je gebruikt. Iemand op een 3G- of 4G-netwerk is al een stuk beter beveiligd dan iemand die een ouder netwerk gebruikt. Van den Broek: ‘Iemand met een 2G-netwerk kan meestal gemakkelijk afgeluisterd worden, iemand die gebruik maakt van een nieuwer netwerk én in de buurt is van een nepzendmast, kan slechts worden gelokaliseerd.’

Toch zijn alleen aan het lokaliseren al risico’s verbonden. ‘Stel dat er ergens een demonstratie is. Met een nepzendmast kan je dan een hoop mensen identificeren die aanwezig zijn. Dat is een inbreuk op je privacy.’ In Nederland zal je daar niet snel nadelige effecten door ondervinden, maar in andere landen misschien wel.

Politie
Met het systeem van Van den Broek kan de politie moeilijker criminelen tracken. ‘Maar het is niet onmogelijk’, zegt Van den Broek. ‘Met behulp van de provider kan de politie toch nog achterhalen wie een bepaald simkaartnummer had.’ Die hulp krijgen criminele organisaties, logischerwijs, niet.

Van den Broek heeft zijn idee inmiddels gepresenteerd aan de GSM Association (GSMA) – een  belangenbehartiger van mobiele providers. ‘Daar werd enthousiast gereageerd.’ Van den Broek hoopt dat zijn idee uiteindelijk in de internationale standaarden voor mobiele telefonie wordt opgenomen. ‘Maar voor het zover is, zijn we waarschijnlijk jaren verder.’