Genderneutrale toiletten en regenboogpaden zijn duidelijk zichtbare uitingen van beleid rondom diversiteit en inclusie op universiteiten. Maar er is natuurlijk meer dan dat. Wij brachten, samen met andere hogeronderwijsmedia, in kaart op welke manier universiteiten werken aan diversiteit en inclusie. Wat zien studenten en medewerkers concreet terug van alle voornemens en nota’s?

1. Dekoloniseren onderwijscurriculum, inclusief lesmateriaal

Dertien van de twintig onderzochte instellingen (zie onderaan voor een toelichting) geven aan hun onderwijsmateriaal onder de loep te houden om het inclusiever te maken. Ook de Radboud Universiteit wil curricula diverser maken en aandacht besteden aan dekolonisatie. In het DEI-plan Imprinting Change van de Radboud Universiteit staat dat expliciet genoemd als doel.

2. Diversiteitsevenementen

Alle twintig onderzochte instellingen organiseren op enig moment evenementen rondom het thema diversiteit en inclusie. Dat kunnen lezingen zijn en debatten, maar ook netwerkborrels of outreach-programma’s. Het Diversity, Equity and Inclusion Office (DEI Office) van de Radboud Universiteit organiseerde dit voorjaar bijvoorbeeld een solidariteitsweek. Doel was om bewustzijn te creëren over ongelijkheid, onderdrukking en marginalisatie.

3. Apart fysiek kantoor voor diversity office of diversiteits-beleidsmedewerkers

Op elke instellingen is de organisatievorm van het diversiteitsbeleid anders. Vaak maken diversiteitsmedewerkers deel uit van een afdeling HR of studentenzaken. Zeven van de twintig instellingen heeft een apart, herkenbaar, kantoor voor het diversity office. Het Nijmeegse DEI Office, dat direct onder het college van bestuur valt, heeft geen fysiek loket.

4. Streefcijfers vrouwelijke hoogleraren

Deze cijfers gelden alleen voor universiteiten en niet voor hogescholen. Alle dertien universiteiten hanteren streefcijfers voor de benoeming van vrouwelijke hoogleraren. Alleen de Technische Universiteit Eindhoven heeft ook een quotum voor het aantal vrouwelijke hoogleraren dat op een bepaald moment moet zijn benoemd. De Radboud Universiteit heeft zichzelf als doel gesteld dat in 2025 36 procent van haar hoogleraren vrouw is. De woordvoerder van vicevoorzitter Agnes Muskens laat weten dat er ‘een stevige inzet nodig is’ om dit doel nog te behalen.

5. Regenboogzebra of ander permanent LHBTI-symbool op de instelling

Bij negen van de twintig onderzochte instellingen troffen we een publiek LHBTI-symbool op het terrein aan. Vaak zijn het regenboogzebrapaden, trappen of een helling. De Radboud Universiteit is een van de elf instellingen zonder permanent LHBTI-symbool op de campus.

6. Genderneutrale toiletten

Alle onderzochte instellingen hebben minimaal één genderneutraal, of all-gender, toilet. Maar het is soms even zoeken waar ze zijn en hoeveel het er zijn. In Nijmeegse universiteitsgebouwen zijn de inclusieve toiletgebouwen inmiddels gemeengoed. In het Erasmusgebouw zijn ze er al jaren, terwijl in het Huygensgebouw vorig jaar ongeveer de helft van de toiletten is omgebouwd tot plek waar ieder mens zijn, haar of hun behoefte kan doen. In het nieuwste faculteitsgebouw, het Maria Montessori, zijn zelfs alle wc’s genderneutraal.

7. Toolkit werving en selectie, toolkit inclusief schrijven vacaturetekst

Ook doen alle onderzochte instellingen iets aan het inclusiever maken van het wervingstraject voor nieuw personeel. Door training en hulpmiddelen aan te bieden bij het werven, en in vacatures duidelijk te stellen dat de instelling open staat voor iedereen. Zo gebruikt het Radboudumc genderneutrale taal in vacatures. De Radboud Universiteit experimenteert daarnaast met trainingsmodules ‘om leden van de selectiecommissies bij te spijkeren over gender en diversiteit’, zo valt te lezen in het Gendergelijkheidsplan.

8. Unconscious bias training

Elke onderzochte instelling heeft een vorm van unconscious bias training, waarin medewerkers en studenten hun eigen blinde vlekken en onbewuste vooroordelen leren te zien, en te tackelen. Op de meeste instellingen is de training niet verplicht. Ook in Nijmegen kun je dit soort trainingen volgen. Daarnaast gaven de Radboud Universiteit en het umc afgelopen jaar interactieve theaterworkshops, waarin medewerkers hun eigen (onbewuste) vooroordelen leerden herkennen. In de voorstellingen werden situaties uitgebeeld, gebaseerd op werkelijke incidenten op de werkvloer.

Dit onderzoek is mede mogelijk gemaakt door een bijdrage van het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek. Dit artikel is geschreven door Wieneke Gunneweg en gebaseerd op onderzoek van Manon Dillen. De illustraties zijn gemaakt door Jowan de Haan.