OPINIE - Wetenschap en topsport zijn best met elkaar te vergelijken, vindt Roel Willems, universitair hoofddocent bij de letterenfaculteit. Maar laten we dan vooral een voorbeeld nemen aan de Canadese topschaatsster Isabelle Weidemann. ‘Een topsporter neemt ook tijd voor zichzelf.’

Wetenschap als topsport. Academisch Twitter ontplofte haast van verontwaardiging toen NWO-voorzitter Marcel Levi het vorig jaar opperde. Nee, we moeten net áf van het topsportimago, wetenschap moet niet hypercompetitief zijn, maar samenwerkend, het gaat niet om de prijzen, maar om de bijdrage aan kennis. De polemiek kwam, was erg zwart-wit, en was ook snel weer weg.

Ik moest eraan denken toen ik een interview zag met Isabelle Weidemann. De Canadese schaatsster was een van de serieuze uitdagers van de Nederlandse vrouwen op de Olympische Spelen in Beijing. Op de voor schaatsers kenmerkende openhartige toon legde ze bij de NOS uit hoe ze zich op de Spelen had voorbereid. In de zomer had ze het rustig aan gedaan: weinig trainen, bijkomen, rust zoeken. ‘I have been kind to myself’, brede lach erbij.

In de zomer had ze het rustig aan gedaan: weinig trainen, rust zoeken

Na de zomer had ze zich ook niet volledig op schaatsen gestort. Ze meldde zich aan als vrijwilliger in het lokale ziekenhuis. Om te helpen bij de coronapandemie. Ze is in eerste instantie mens, niet alleen schaatsster, zo legde ze uit, ze had immers zoveel meer interesses dan alleen sport. En nee, ze had niemand in het ziekenhuis verteld dat ze naar de Olympische Spelen ging. Weer een lach. Ik had tot dan nog nooit van Isabelle Weidemann gehoord. Ze leek me een rond mens.

Monomaan

Weidemann won brons, zilver en goud op de Spelen. Ik stel me voor dat ze fluitend Beijing verliet, medailles en ervaring rijker, op weg naar nieuwe uitdagingen, en misschien weer een rijke zomer.

Zo kan topsport dus ook zijn. Een topsporter die tijd voor zichzelf neemt, en niet alleen maar met topsport bezig is. Maar die wel ook voor de prijzen gaat, uitblinkt op het hoogste podium, zichzelf uitdaagt om de beste te zijn. Kunnen wetenschappers ook zo zijn? Niet per se alles opgeven voor één monomaan doel, maar ook niet de ‘alles is goed’ mentaliteit die sommigen als oplossing zien tegen de hypercompetitie. Laten we wetenschappers zijn zoals Isabelle Weidemann topsporter is. Goed zijn, doelen stellen, doelen halen. Maar ook ‘kind to yourself’.