OPINIE - De Radboud Universiteit moet zich solidair verklaren met de studenten in Iran. Dat vindt Jan-Pieter Zonnenberg, treasurer bij het Radboudumc. ‘De Iraanse studenten leveren momenteel een moedige strijd voor een toekomst in vrijheid. Wereldwijd kan de universitaire gemeenschap achter hen gaan staan, zodat ze zich gesteund voelen.’

Onlangs las ik de column ‘Je bent nodig!’ van Agnes Muskens, vicevoorzitter van de universiteit. Een oproep aan iedere student om “af en toe eens stil te staan bij de wijze waarop je kunt bijdragen aan het welzijn van de ander”. Het is belangrijk dat we ons verbonden blijven voelen in deze wereld, waarin de spanningen almaar toenemen. Muskens noemt als voorbeelden de coronacrisis, de oorlog in Oekraïne, de energiecrisis, maar ook de “beperking van vrijheden in Iran”. Ze prijst onze minister van Justitie die op televisie een haarlokje afknipte uit solidariteit met de actievoerende vrouwen in Iran.

Dit is interessant, dacht ik. Al jaren ben ik betrokken bij de Iraanse gemeenschap in Nederland, die zich inzet voor de mensenrechten in Iran. Zelden kreeg dit aandacht in de Nederlandse media, maar sinds enkele weken is dat totaal veranderd. En nu heeft zelfs een universiteitsbestuurder het erover in haar boodschap over verbondenheid en oog voor de medemens. Dat is prachtig, en meteen kwam de gedachte bij me op: maar universiteit, u bent ook nodig!

Vrouwen gaan voorop
Op 16 september overleed de 22-jarige Mahsa Amini in Iran. Deze jonge vrouw droeg haar hoofddoek niet op correcte wijze. De Iraanse zedenpolitie heeft haar aangehouden en zo hard geslagen, dat ze stierf. Sinds de dood van Amini worden overal in Iran demonstraties gehouden. De bevolking gaat massaal de straat op om zich uit te spreken tegen de onderdrukking van het regime.

Studenten en vrouwen gaan voorop. Op meer dan honderd universiteiten komen grote groepen studenten en professoren samen om te demonstreren. Dat doen ze met gevaar voor eigen leven. Zo werden studenten van de prestigieuze Sharif University of Technology in Teheran beschoten en in elkaar geslagen door de veiligheidstroepen van het regime.

Dat studenten massaal politiek actief worden, komt door een groeiend verlangen naar een leven in vrijheid. Al meer dan veertig jaar wordt het Iraanse volk onderdrukt door het religieuze regime dat na de revolutie in 1979 aan de macht kwam. Wanneer je niet leeft volgens de strenge regels van de Moellahs, de geestelijk leiders van Iran, word je opgepakt, gevangengezet, gemarteld of geëxecuteerd. Het aantal executies in Iran is na China het hoogste van de wereld. Vooral studenten en intellectuelen zijn slachtoffer.

Iraanse universiteiten

De protesten in Iran krijgen veel steun vanuit de wereld. Overal worden demonstraties gehouden om solidair te zijn met de Iraniërs die strijden voor hun vrijheid. Ook de politieke steun neemt toe. Zo hield de Canadese premier Trudeau afgelopen week een toespraak tijdens een bijeenkomst in de hoofdstad Ottawa, en sprak zijn hoop uit op de val van het Iraanse regime. Meer dan 2000 academici, onder wie tien Nobelprijswinnaars, hebben een brief aan de Amerikaanse president Biden gestuurd, waarin ze dringend aandacht vragen voor de situatie op de Iraanse universiteiten, en oproepen om alle onderhandelingen met het Iraanse regime te stoppen en volledige prioriteit te geven aan de mensenrechten.

In mijn contact met Iraanse vluchtelingen in Nederland heb ik vele persoonlijke verhalen gehoord. Van moeders die hun kinderen hebben verloren, studenten die jaren in de gevangenis hebben gezeten, een vader die voor de ogen van zijn vrouw en dochter werd gemarteld, een vrouw die als tiener zag hoe haar beide ouders werden vermoord. Die verhalen grijpen aan, en zorgen ervoor dat ik me betrokken voel.

Steun de Iraanse studenten
De Radboud Universiteit, zo lees ik in haar missie, wil bijdragen aan een vrije wereld met gelijke kansen voor iedereen. De Iraanse studenten leveren momenteel een moedige strijd voor een toekomst in vrijheid. Wereldwijd kan de universitaire gemeenschap achter hen gaan staan, zodat ze zich gesteund voelen. Dit kan echt het verschil maken. Waar de studenten strijden tegen gewapende mannen, is hun enige wapen de solidariteit van de wereld, zo las ik het treffend verwoord in een interview in de Volkskrant.

Een aantal Nederlandse universiteiten heeft zich al solidair verklaard met de demonstraties in Iran. Ook de Radboud Universiteit kan zich laten horen. Universiteit, u bent nodig!