Neurowetenschapper Stan van Pelt begint vandaag als nieuwe columnist op Voxweb. Hij is gek op neuroimaging maar wordt doodmoe van de inefficiëntie van het wetenschapsbedrijf.

Wie is Stan van Pelt?
‘Postdoc onderzoeker. Ik ben 38 jaar, bioloog en werkzaam als neurowetenschapper bij het Donders Institute, Centre for Cognition.’

Waar doe je onderzoek naar?
‘Bijvoorbeeld naar hoe onze waarneming beïnvloed wordt door onze hersenen en door genetische verschillen.’

Je schrijft regelmatig opiniestukken en in landelijke kranten. Na Prinsjesdag zat je bij RTL Late Night om de minister te vragen waarom de overheid niet meer geld uittrekt voor wetenschap als ze de kenniseconomie zo belangrijk vindt. Waar ga je voor Vox over schrijven?
‘Ehm. Over het leven als wetenschapper op deze universiteit?’

Waar kun je je boos over maken?
‘Over de inefficiëntie van de wetenschap. Onder het mom van controle gaat zo veel tijd en geld verloren. De overheid geeft geld uit aan wetenschap, maar wil het liefst van tevoren weten wat er uit het onderzoek komt. Dat is de maakbaarheidsillusie. Het geld gaat deels naar NWO, want die kan dan programma’s samenstellen die de overheid ziet zitten. Wetenschappers kunnen via NWO financiering aanvragen en zo wordt het geld herverdeeld. Maar een wetenschapper wil het liefst zijn eigen ding doen. Die formuleert het eigen ding dus zo, dat het in een programma van NWO past. ‘Kijk NWO, ik doe precies wat jij wilt.’ NWO zegt dan weer tegen de overheid: ‘Kijk overheid, ik doe precies wat jij wilt.’ Er zou meer vertrouwen moeten zijn. Geef dat geld gewoon aan de instellingen, die weten heus wel hoe ze het ’t best kunnen inzetten. Als onderzoeker ben je nu zo veel tijd kwijt met het schrijven van aanvragen. En de kans op honorering is klein. Zelf zit je ook weer in commissies om aanvragen van anderen te beoordelen. Al die mensuren kun je ook in onderzoek steken.’

Frustrerend. Waarom zit je dan toch in de wetenschap?
‘Ik ben gewoon heel nieuwsgierig, wil graag weten hoe dingen in elkaar zitten, en de hersenen zijn machtig complex. Ik doe het ook voor de zingeving. Vanuit het idee dat je iets achterlaat voor de mensheid. Het leven is al zo nutteloos – vanuit een biologisch perspectief dan hè. Maar ik vind het ook gewoon heel leuk om met neuroimaging-apparaten te werken. Toys for boys!’

Lees hier de eerste column van Stan van Pelt