In de rubriek 'Is dat zo?' houdt de redactie van Vox een uitspraak tegen het licht. Dit keer die van de bestuursvoorzitter van de Groningse universiteit: 'De geheimhoudingsplicht binnen studentenverenigingen moeten we afschaffen.'

Van wie is de uitspraak?
Van Sibrand Poppema, bestuursvoorzitter van de Groningse universiteit, zoals geciteerd door de plaatselijke universiteitskrant UK op 29 september. Poppema reageert hiermee op de excessen bij studentenvereniging Vindicat. In de eigen introductie van dit studentencorps werd een aspirant-lid het ziekenhuis in geslagen en zijn 22 vrouwelijke leden met naam, toenaam en foto, online weggezet als ‘hete herten’ en ‘geile wijven’.

Wat behelst de geheimhoudingsplicht?
Een contract waarin aspirant-leden die meedoen aan de ontgroening toezeggen niet naar buiten te treden met de belevenissen tijdens hun kennismakingsweek. Wie bij Vindicat de regel overtreedt en bijvoorbeeld naar de media loopt, kan een boete krijgen van 25.000 euro. Dit laatste meldde NRC Next op 29 september in een bericht over gedragscodes en ontgroening.

Kent ook Carolus Magnus geheimhoudingsplicht?
Ja. Tegenover Voxweb maakte praeses Maarten van Halteren eind september melding van een geheimhoudingscontract dat aspirant-leden moeten ondertekenen om mee te kunnen doen aan de ontgroening. Als reden noemde Van Halteren niet het onder de mat vegen van excessen – die hebben zich naar zijn weten nooit voorgedaan – maar het streven ‘om het mysterie rondom de introweek te bewaren, wat essentieel is voor de beleving ervan’. Ook Ovum Novum laat bij de eigen intro de deelnemers tekenen voor geheimhouding. Praeses Gijs Heldens: ‘Het is een fatsoensnorm niet over de introweek te praten.’ Zo blijft de introweek voor toekomstige deelnemers een verrassing.

Heffen de verenigingen een boete bij overtreding?
Daar kom je niet gemakkelijk achter. Studenten die aan een ontgroening hebben meegedaan, vertellen daar niets over. Dat kán te maken hebben met een boeteclausule, die volgens een bron rond Carolus 20.000 euro bedraagt. Praeses Van Halteren vindt het niet nodig verder over de contracten uit te wijden, zijn collega bij Ovum Novum verschaft meer duidelijkheid: anders dan bij Carolus bestaat hier geen boete als leden uit de school klappen. ‘Maar dat gebeurt naar wij weten nooit’, aldus Heldens.

Bemoeit de Radboud Universiteit zich hier nog mee?
Rector magnificus Han van Krieken overlegt regelmatig met de verenigingen over de naleving van de ‘gedragsregels’. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om alcoholgebruik en sluitingstijden. Of de universiteit zich ook bemoeit met de geheimhoudingsplicht is onduidelijk. Van Krieken zegt wel met de verenigingen te willen gaan praten over het voorval in Groningen.

‘Mogelijk strafbare feiten kun je met een contract niet geheim houden’

Is zo’n geheimhoudings-contract juridisch in de haak?
Daar zou je eigenlijk de contracten voor moeten nalezen, maar de verenigingen geven die niet prijs. We vragen een oordeel aan Radboud-jurist Roel van Leuken, gespecialiseerd in contractrecht. ‘In beginsel kunnen partijen met elkaar afspreken wat ze willen’, zegt hij. Ook een geheimhoudingsclausule waarmee wordt beoogd de mystiek rondom de ontgroening te beschermen kan dus door de beugel. Anders wordt het wanneer zo’n beding de strekking heeft om feiten die (mogelijk) strafbaar zijn geheim te houden. ‘Met een contract mag je dergelijke feiten niet aan de controle van het bevoegde gezag onttrekken, dat zou in strijd zijn met de openbare orde of goede zeden.’

Kan de studentenvereniging überhaupt naar de rechter stappen als iemand zijn mond voorbij praat?
Roel van Leuken: ‘Voor zover de geheimhoudingsclausule geldig is, kan dat. Maar of dat in de praktijk ook zal gebeuren? Ik denk dat partijen zo’n situatie intern zullen oplossen.’

Dit artikel staat in de deze week verspreide editie van Vox